Haber: Yusuf Özgür Bülbül – Muş / Kapak Fotoğrafı: Pixabay
Türkiye’de engelli bireylerin hayatın her alanında zorluk çektiği biliniyor. Son yıllarda engellilere yönelik bazı adımlar atılsa da özellikle yerel yönetimler tarafından yapılan erişilebilirlik hizmetleri zayıf kalıyor. Bu hizmetler yerleşim yeri küçüldükçe daha da azalıyor. Mersin Ortopedik Engelliler Derneği Başkanı Nalan Bakır, engelli gazeteci Alper Tolga Akkuş ve Medya Akademisi Derneği (MAKDER) Başkanı Selçuk Taşdemir, engellilerin sosyal hayatta yaşadığı zorlukları ve medyanın konuya ilgisizliğini 9. Köy’e anlattı.
Yöresinde faal bir dernek olan Mersin Ortopedik Engelliler Derneği Başkanı Nalan Bakır, Diyarbakır doğumlu. 4 kardeşin en büyüğü olan Bakır, 6 aylıkken geçirdiği kaza sonucu bedensel engelli oldu. Okul hayatı olamayan Bakır, kendi çabalarıyla okuma ve yazmayı öğrendi. 1996 yılında Mersin’e yerleştiklerini söyleyen Bakır, engelli bireylere fırsat verilmesi halinde birçok başarılı iş ortaya koyabileceklerini anlattı:
“Diyarbakır’dan Mersin’e geldikten 2 yıl sonra babamı kaybettik. 1998’de şu an başkanlığını yaptığım derneğin elemanı olarak sokaklarda derneğin gazetesini 13 yıl boyunca sattım ve başkanın vefatı sonrası, 2008’de derneğin başkanlığına seçildim. Yaklaşık 13 yıldır derneği kendimce yürütmeye çalıştım. 38 engelliyi çeşitli kurslardan mezun ederek, kendi ayakları üzerinde durmaları için çaba harcadık. Bana göre engelli bireylere fırsat verilirse birçok işin üstesinden gelebilirler. Ama Türkiye’de engellilerin çoğu ya işe alınmıyor ve ya ona uygun işe verilmiyor. -Engelli alınacak- diyorlar ama engelli başvurunca -siz yapamazsınız, hafif engelli istiyoruz- deyip yolluyorlar. Bu da engellinin şevkini kırıyor. Son olarak derneğimiz üyesi Zübeyde Hanıma akülü araç verdik. Önündeki tüm engelleri aşmasını diledik.”
Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik Bölümü mezunu olan engelli gazeteci Alper Tolga Akkuş, 1973 Adana Ceyhan doğumlu. Doğuştan spastik parapleji kaynaklı bir bedensel engeli olan Akkuş, ulaşımımı tek kanedyen (önkol değnekleri) ile sağlıyor. Gazetecilik mesleğine serbest haberci olarak devam ediyor. Akkuş çalışmalarını şöyle anlattı:
“Okuldan mezun olmamın akabinde 2 yıl iş aradıktan sonra 1999’da bir bankada iş buldum. 2011 Kasım’ında emekli olmak sureti ile ayrıldım görev yaptığım bankadan. Aynı zamanlarda da gönüllü olarak Yeşil Gazete’de görev yapmaya başladım. Bağımsız ve gönüllükle yürütülen bir platformda görev yaptım. Sonraki yıllarda uzun bir dönem aynı mecrada profesyonel çalıştığım bir süreç de oldu. Geçmişten bir örnek vermem gerekirse, 1993 yılında üniversiteyi kazandığım sene, Marmara Gazetecilik bölümünü kazandığımı öğrenen tüm aile bireylerimin bana tepkisi sakat bir birey için ideal bir meslek olmadığı yönündeydi. 1993 yılında şu günkü teknolojik imkanların da hiçbirisi yoktu tabi. 1995 Eylül-Kasım aylarında da okuldan tanıdığımız hocamız Abbas Güçlü’nün yanında, Milliyet Eğitim Servisi’nde stajyer olarak görev yapmıştım. O dönemde doğrudan karşılaşmamış olsam da kendi içimden, -Ben bu işi yapabilir miyim? Meslek icabı görüştüğüm insanlar acaba ne düşünüyordur?- şeklinde evham yaşadığımı da itiraf etmem gerekir. Yeşil Gazete deneyimim sırasında hem kişisel hem de mesleki anlamda çok güzel bir dönem geçirdim. 1 Mart 2019’da başlayan Yeşil Gazete sonrası dönemde ise serbest gazeteci olarak faaliyet sürdürüyorum. Ekoloji muhabirliği anlamında YouTube üzerinden Kültürhane, Mersin kanalında da, ‘Caretta Ekolojik Ahval’ programını hazırlayıp sunuyorum. Sakat hakları aktivizmi anlamında ise Açık Radyo’da ‘Sağlamcı zihniyete kör topal bir muhalefet’ şiarı ile devam eden ‘Sakat Muhabbet’ programını sürdürüyorum.”
Engelli gazetecilerin medyanın her alanında olması gerektiğini ifade eden Akkuş, “Hayatın her alanına yüzde yüz bir erişim için gereken koşulların sağlanması gerekiyor. Sakat bireyin kendi özgün koşulları içinde bir gazetecilik faaliyeti yürüteceğinin peşinen kabul edilmesi, bunun bir ‘imkansızlıklar bulutu’ değil tam aksine ‘farklı düşünce ve uygulamalar ihtimali’ olduğunun farkına varılması gerekiyor. Aslında sözün özü, medyayı da bir yana bırakalım. Benim 1995’e staj yaparken kendi kafamda kurduğum ‘acaba’ sorusunun yok olması için tüm sakat bireylerin kendi imkanları doğrultusunda neyi, ne kadar yapabiliyor ise, son sınırına kadar sesini duyurarak medyanın her alanında var olması gerekiyor.” dedi.
Medya Akademisi Derneği Başkanı Selçuk Taşdemir, uzun yıllardır siyasetçi ve gazeteci. Aynı zamanda Demokratik Sol Parti (DSP) Parti Meclisi Üyesi olan Taşdemir, engelli bireylere hayatın her alanında fırsat verilmesi için dayanışmanın önemine dikkat çekti. Aynı zamanda engelli bir birey olan Taşdemir, başarı basamaklarının adım adım tırmanılmasında kişinin kendisine de büyük görev düştüğünü kaydederek, mücadeleci olunması gerektiğinin altını çizdi.
Engelli bireylere olduğu gibi engelli gazetecilere de destek verilmesinin yanı sıra tabuların da yıkılması gerektiğini dile getiren MAKDER Başkanı Taşdemir, “Engeli yaşamı her alanda olduğu gibi gazetecilik alanında da zor. Üretmek isteyen bir şeyler yapmak isteyen engelli gazeteci arkadaşlarımız var. Onlara destek olunmalı, fırsat verilmeli. Onların kenarda, köşede tutulmaması lazım. Fikirleriyle, birikimleriyle bu arkadaşlarımıza imkan sağlanmalı. Hem ekonomik olarak hem de sosyal anlamda destek olunmalı. Bu işi yapan, çok kaliteli işler çıkaran arkadaşlarımız var. Bu tabuları ancak meslekteki dayanışma ruhuyla aşabiliriz. Meslekte dayanışma ruhu çok önemli. O arkadaşlarımız gazeteciliğe ve çalışmaya teşvik edilmeli.” şeklinde konuştu.
Sayılarla EngellilerAile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın 2023 Ocak ayı Engelli İstatistik Bültenine göre engelli bireylerin sayısı 2,5 milyonu aştı. Türkiye’de bulunan Ulusal Engelli Veri Sistemine kayıtlı engelli toplam kişi sayısı 2 milyon 511 bin 950. Bunun 1 milyon 414 bin 643’ünü erkekler, 1 milyon 97 bin 307’sini ise kadınlar oluşturuyor. Toplam rakamın 775 bin 12’isini de ağır engelliler oluşturuyor. |
Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. KVKK uyarıları ve detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.