Diyarbakır’da ekmek krizi kapıda; fırın işçileri greve hazırlanıyor
Diyarbakır’da ekmek krizi kapıda; fırın işçileri greve hazırlanıyor
Diyarbakır'da fırın işçileri, ücret ve çalışma koşullarının iyileştirilmesi için eyleme hazırlanıyor. İşverene 13 Eylül'e kadar süre veren işçiler, taleplerinin karşılanmaması halinde grev kararı alacak.
Diyarbakır’da ücret ve çalışma koşullarının iyileştirilmesini isteyen fırın işçileri eyleme hazırlanıyor. İşverene 13 Eylül’e kadar özlük hakları ve çalışma koşullarının iyileştirilmesi için süre tanıyan fırın işçileri, gelişme sağlanamadığı takdirde grev kararı alacaklarını açıkladılar.
6 Şubat depremi öncesinde de benzer bir eylem gerçekleştiren fırın işçileri; ücret artırımı, çalışma koşullarının düzeltilmesi ve sigortasız çalışmanın sonlandırılması için iş bırakmıştı. DİSK’e bağlı Gıda İş Sendikası aracılığıyla Diyarbakır Fırıncılar Odası ile yapılan görüşmelerin ardından Oda ile bir protokol imzalanmıştı. Ancak Diyarbakır’daki fırınların çoğu söz konusu protokol hükümlerini uygulamadığı için işçiler yeniden eylem için örgütlendi.
Adem Demir
Fırın İşçileri Komisyonu Sözcüsü Adem Demir 9. Köy’e yaptığı açıklamada, Diyarbakır’da çalışan fırın işçilerinin yüzde 97’sinin sigortasız çalıştığını ifade ederek, şunları söyledi:
“Yaklaşık 30 yıldır bu işi yapıyorum. Günde 13 saat çalışıyorum. Sabah 6’da gidiyorum akşam 7’de çıkıyorum. Benden daha çok çalışan arkadaşlarım var. Ben çocuğuma, aileme zaman ayıramıyorum. Aldığımız ücret ancak ailemizin temel giderlerini karşılamaya yetiyor. Sosyal aktiviteye ayıracak bütçemiz de, zamanımız da olmuyor. Hastam olduğumda hastama gidemiyorum. Düğüne, taziyeye gidemiyorum. Birçok arkadaşımızda kronik hastalıklar oluşmaya başladı. Bunların hepsini üst üste biriktirdiği, yılların verdiği bir sıkıntı vardı üzerimde. Bu düşüncemi birkaç duyarlı arkadaşımla paylaştım ve onlar da bu sıkıntıları yaşadığını söylediler. Onların da desteğiyle bu yola çıktık. 2 ay boyunca fırın fırın dolaştık. Bu süre sonunda bu duruma geldik. Ben sadece benden sonra bu meslek yürüsün diye bu yola çıktım.“
“Fırın işçilerinin yüzde 50’si hacizlerle karşı karşıya”
Ana taleplerinin sigorta, haftalık izin, çalışma saatlerinin düşürülmesi ve ücretlerin iyileştirilmesi olduğunu belirten Demir, “Biz en doğal haklarımızı istiyoruz. Yevmiye ile çalışıyoruz. Günde 13 saatlik iş için bin 300 lira ücret alıyorum. Avukatlar ve iş uzmanı arkadaşlarla görüştüğümüzde sigorta ve mesai ücretlerini aldığımız ücretten düştüğümüz zaman elimizde ayda 14 bin lira geçtiğini gördük. Asgari ücretin bile altında olan bu ücreti kabul etmiyoruz. Bir inşaat işçisi daha önce bizden az ücret alırken, şimdi bizi ikiye katladılar. Üstelik onların sigortası da var. Birçok arkadaşımız bu sebeple kredi kartlarını patlattılar. Şu an fırın işçilerinin yaklaşık yüzde 50’si hacizlik durumda” diye konuştu.
Ücretlerin iyileştirilmesi konusunda çözüm önerisi olarak ekmeklerin bakkallara ve marketlere satılmamasını ortaya atan Demir, “İşveren ‘Ekmeği markete satmazsam iş yapamam’ diyor. Markete sen o ekmeği satmazsan halk mecburen fırına gelip ekmeği alacak. Sen 15 lira olan ekmeği markete 8 liraya satıyorsun. Aradaki 7 lira fark benim boğazımdan, çocuğumun cebinden çıkıyor. Bence bu sorun ortadan kalkarsa herkes para kazanacak. Ayrıca markette satılan ekmekler hijyen koşulları dışında satılıyor. Denetleme mekanizmaları devreye girdiği zaman bu sorunların çözüleceğini düşünüyorum” dedi.
“Masraflardan dolayı okulların açılmasını bile istemiyorum”
Bir diğer fırın işçisi Ercan Börü ise yaşadığı sorunları ve taleplerini şöyle dile getirdi:
“Sabah saat 6.30’da işe başlıyoruz. Akşam 7.30’da işimiz bitiyor. Günde 13 saat çalışıyorum. Evde tek çalışan benim. Bin 300 lira yevmiye alıyorum ama bu ücret geçimimi sağlamama yetmiyor. 3 tane çocuğum var. Çocuklarıma, eşime, kendime zaman ayıramıyorum. Masraflardan dolayı okulların açılmasını bile istemiyorum. Çocuklarımızın eğitimi için boğazımızdan kısıyoruz ama ne yapsak da olmuyor. Bir deliği kapatıyoruz, diğer delik açılıyor. Müşteri gelip içeri girdiği zaman 2 dakika dayanamazken biz o fırının önünde 13 saat çalışıyoruz. Yavaş yavaş yaş ilerledikçe vücudumuzun da artık bu tempoyu kaldıramadığını fark ediyoruz. Daha önceden haftada çift yevmiye dediğimiz bir olay vardı. Onu da ortadan kaldırmışlar. Haftanın 7 günü çalışırdık, pazar gününe geldiğimiz zaman o günkü yevmiyemiz ikiye katlanırdı. İlk olarak bunun getirilmesini istiyoruz. Sigorta istiyoruz, çalışma saatlerinin düşürülmesini istiyoruz. Kısacası insanca yaşamak istiyoruz.“
Veysi Açılmak
İşveren: “İşçiler olayları biraz abartıyor”
Diyarbakır Fırıncılar Kooperatifi Temsilcisi ve işveren Veysi Açılmak ise işçilerin “olayları abarttığı” görüşünü savundu. 9. Köy’ün sorularını yanıtlayan Açılmak, hiç bir fırın işçisinin günde 13-14 saat çalışmadığını söyledi. Açılmak, ustalara net 45 bin lira ücret ödendiğini savunarak, şöyle konuştu:
“Biliyorsunuz ki bizim sektörümüz günlük yevmiye üzerinedir. Biz şu an ustalara 45 bin net ücret ödüyoruz. Bunun kahvaltısı, öğle yemeği ve akşam eve giden ekmeği de var. Yani ayda yaklaşık 48 bin lira ücret alıyorlar. Bu arkadaşlar ’14 saat çalışıyoruz’ diyor. Böyle bir şey de yok. Personelimiz 7 saat çalışıyor. Ama bu tüm fırınlarda geçerli değil çünkü tüm fırınların işi bir değil. Diyarbakır’da şu an ekmek fiyatında bir rekabet var. Ülke genelinde ekmeğe zam gelmişken biz hala 400 gram ekmeği 15 tl’ye satıyoruz. Odun 3 bin liraydı, şu an 5 bin lira. Unun çuvalına 20 tl zam geldi. Bunun devamı da gelecek. Ekmeğe 7 ayda hiç zam gelmedi ama biz işçilere en az 3 kere zam yaptık. Ama bu da bizi artık aşıyor. Çünkü maliyetler çok arttı.”
İşçilerin sigorta yapılmasını istemediğini, bu ücretin maaşa eklenmesini talep ettiklerini ileri süren Açılmak, “Şimdi her işçi sigorta talep etmiyor. Biz özellikle sigorta isteyene yapıyoruz ama sayıları çok az. Adam diyor ki ‘Sigorta istemiyorum, sigorta paramı yevmiyemin üzerine at’. Biz de bunu yapıyoruz. Fırıncılar Odası Başkanı Mehmet Emin Güngör bizim hakkımızı savunmuyor. Biz kooperatifi 1 buçuk sene önce kurduk. Tüm Diyarbakır’ı dolaştık. Ucuz ekmek satan semtleri düzelttik. Oradaki arkadaşlar rahat bir nefes aldı. Orada bir esnafımız, fırıncılar odası başkanına yakın olan bir isimdir. Kalktı orada ekmeği 9 tl’ye indirdi. Böyle olunca oradaki esnaflar etkilendi. Diğer esnaflar da fiyatları indirmek zorunda kaldı. Hala Diyarbakır’ın en ucuz ekmeği orada satılıyor. Bu da bizim kaybımızdır. Biz kazanamadığımız zaman işçiye ne vereceğiz? İşveren kazandığı zaman işçisine vermez mi? Ekmeğimiz şu an 20 tl olmuş olsaydı ve herkes aynı fiyata vermiş olsaydı işçi de buradan payını alacaktı” diye konuştu.
İşçiler 13 Eylül’e kadar süre verdi
Fırın işçileri, işverenlere taleplerini yerine getirmeleri için 13 Eylül’e kadar süre verdi. Bu süre sonuna kadar işçilerin talepleri yerine getirilmezse, işçiler Dağkapı Meydanı’nda greve gidecek. İşverene göre ise işçilerin greve gitmesi halinde birçok fırın kepenk indirecek.
Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. KVKK uyarıları ve detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.
News
1
Türkiye’de mülteciler ve geri göndermeler
4079 kez okundu
2
Kadının soyadı düzenlemesi ve online satılan dini nikah cüzdanı
3856 kez okundu
3
Azerbaycan akraba evliliklerini yasakladı
3609 kez okundu
4
Azerbaycan’da taksi sorunu: Taksi çok, fiyatı ucuz, trafiğe yük!
3591 kez okundu
5
Diyarbakır’ın tek kadın katmercisi; incecik hamurun sihirbazı Nermin Usta
3208 kez okundu
6
KYK yurdundan feryatlar: “Temizlik yok, mahremiyet yok, insanlık dışı şartlar”
3179 kez okundu
7
Hatay’da öğrencilerin konteyner okul çilesi
3150 kez okundu
1
Emekli maaşında dönüm noktası, 2008 oldu!
13397 kez okundu
2
Şişli Feriköy’de 2. el gece pazarı
12470 kez okundu
3
Üniversite bitirmek için “garsonluk-bulaşıkçılık” yapan öğrenci öyküleri
5363 kez okundu
4
Çiftçi tarlasına ne ekeceğini e-devletten öğrenecek!
3994 kez okundu
5
“Altın Sarısı” Şemdinli tütünü, altınla yarışıyor
2975 kez okundu
