Pamuk fiyatı geçen yılın altında, pamuk üreticisi iflasın eşiğinde

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Gübre, mazot, elektrik, su, işçi bütün maliyetler geçen yıla göre neredeyse üç kat arttı; ama tarladaki pamuğun fiyatı 2022 yılının altında kaldı. Tarlasını heyecanla ektiğini söyleyen çiftçi Bozkurt, “Şimdi tarlaya gitmek, görmek bile istemiyorum. Baktıkça ödeyemeyeceğim borçlarımı görüyorum” dedi.

Türkiye pamuk üretiminin yüzde 46’sını karşılayan Şanlıurfa’da hasat öncesi 25-26 liradan satılan pamuğun kilosu 14-15 liraya kadar düştü.

Her ekim döneminde ilaç, gübre, mazot ve diğer girdilerini borçla alan çiftçi, hızla artan enflasyona karşı ayakta durmakta zorlanıyor. Önceki seneye göre tüm girdilerinin de neredeyse 3 katı kadar artmasına rağmen pamuk fiyatının önceki seneyle aynı olması çiftçileri borçlarını ödeyemez hale hatta iflas noktasına getirdi.

1 kilo pamuğun fiyatının 1 kilo gübre fiyatına denk geldiğini söyleyen Urfalı pamuk üreticisi Sinan Karataş, “Bu sene hayatımızda daha önce görmediğimiz kadar çok büyük zorluklar çektik. Mazot, gübre, zirai ilaç fiyatları bir yılda neredeyse üç dört katı oldu. Geçen yıl aldığımız vadeli gübre 5 liraydı, şu an 16 lira, geçen sene su fiyatı 300-350 TL’ydi, bu sene 800-900 TL, işçi parası, biçerdöver parası, malzeme parası derken giderler aldı başını gidiyor. Bu maliyetler karşısında kâr etmeyi bırakın borcumuzu dahi ödeyemez hale geldik. Şu anda pamuğu 14 TL’den satıyoruz. Geçen senenin pamuk fiyatıyla neredeyse aynı. Geçen yıla göre bu yıl masraflar 3 katı olurken pamuk fiyatı hala yerinde sayıyor” dedi.

“Her baktığımda ödeyeceğim borçlar aklıma geliyor”

Pamuk ekimini büyük bir heyecanla yaptığını söyleyen çiftçi Ahmet Bozkurt, pamuk fiyatlarının açıklamasının ardından pamuk tarlasına gitmek istemediğini belirtti.

Bozkurt, “Ben çiftçi olarak ilk ekim yaptığım dönem öyle bir istek ve heyecanla baktım ki anlatamam, ama şimdi tarlaya gidesim bile gelmiyor, çünkü her baktığımda ödeyeceğim borçlar aklıma geliyor.” dedi.Ahmet Bozkurt

Artan zamlara rağmen pamuk fiyatlarının çok düşük olduğunu söyleyen Bozkurt, “Geçen sene 25 TL’den satılan pamuk bu sene 15 TL’den satılıyor. Geçen sene 8 TL’den aldığımız mazot bu sene 27 TL oldu. Buna bakarsak yani pamuğun en az 30 TL olması lazım. Fakat açıklanan fiyatı gördüğümüz zaman yıkıldık resmen. Bugün bu maliyetlerle çiftçi pamuğunu satamaz, satarsa zarar eder. Hasat dönemi öncesi 25-26 TL olan pamuğun fiyatı 14-15 TL’ye kadar düştü. Şimdi biz bu fiyattan satarsak kazancımız borcumuza yetmez. Satmazsak alacaklılar kapıda bekliyor. Ne yapacağımızı bilmiyoruz. Bilen birileri varsa gelip söylesin” ifadelerini kullandı.

Destekler yetersiz

Pamukta tarımsal desteklemelerin yetersiz olduğunu belirten Ahmet Bozkurt, ”Şu anda hükümet tarafından verilen destekler bizim kullandığımız ilacın parasını bile karşılayamıyor. Tüm dünyada hükümetler kendi çiftçilerini desteklerken burada çiftçiler her dönem maliyetleri karşılamakta zorluk yaşıyor. Köylerde artık neredeyse çiftçilik yapan kalmadı. Çocuklarımız dahi artık yapmak istemiyor. Böyle devam ederse çiftçilik gerçekten bitecek, artık kimse üretim falan yapmayacak. Tarım ülkesiyiz diyoruz ama ne yazık ki çiftçilik şu anda son yıllarını yaşıyor. Hükümet çiftçilere sırt dönmüş durumda. Herkes sesimizi duyuyor ama kimse dönüp bakmıyor. Burada biz bitersek geri kalan 80 milyon vatandaş artık dışarıdan daha pahalı ürünler ithal edip daha pahalıya tenceresini kaynatacak.” dedi.Beyaz altın olarak nitelendirilen pamuğun çiftçinin kefeni olduğu belirten Şanlıurfa Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Abdullah Melik, “Pamuk üreticisi zor durumda, zarar ediyor. Pamukta prim 3 senedir aynı oranda. Sadece bu sene biraz arttırıldı ama bu prim bile çiftçiyi kurtarmaktan çok uzak. Bugün pamuk 11 liradan satılıyor. Maliyeti ise 15-16 lira civarında. Pamuğun en az 21-22 liraya satılması lazım. Aradaki farkı prim olarak verilmesi gerekiyor. Sadece geçen yıl 1 milyon 200 bin ton pamuk ithal edildi, 2 milyar 400 milyon dolar para yurtdışındaki çiftçilere gitti. Eğer çiftçilere yeterli destek verilmezse gelecek yıl pamuk ekmeyecek ve Türkiye pamuk ihtiyacını dışardan karşılamak zorunda kalacak.” dedi.

Resesyon endişeleri pamuk fiyatlarını düşürüyor

Küresel ekonomiye yönelik artan durgunluk endişesiyle talebin azalacağına ilişkin öngörüler ve Çin’deki karantina önlemlerinden dolayı kapalı olan fabrikalar nedeniyle pamuk fiyatlarının düştüğünü belirten Emtia Piyasaları Uzmanı Zafer Ergezen, “ABD ve dünya ekonomisiyle ilgili genel endişeler ve doların yeniden güçlenmesi ve Çin’de yaşanan kapanmalar nedeniyle tedarik zincirine yönelik endişelerde artış görüldüğününden pamuk fiyatları düşüyor.” dedi.

Ergezen, “Türkiye’nin içerde pamuk üretimin yüksek olmasına rağmen ithal etmesi, yerli üreticiyi de olumsuz etkiliyor. Bundan dolayı yerli üretici korunamıyor” ifadelerini kullandı.

Türkiye tarımsal destek miktarında AB’nin çok geriside

Hükümet, tarımsal desteklerin her yıl arttırıldığını ve bütçeden önemli kaynak ayrıldığını iddia ederken “Gayrisafi Millî Hasılanın (GSYH) yüzde 1’inden az olamaz” şartı karşılanmış durumda değil. Hatta yasanın çıktığı 2006’dan bu yana da bu şart, hiç hayata geçmedi. Bugüne kadar en yüksek orana yüzde 0,82 ile 2006’da ulaşıldı.AB ülkelerinde çiftçiler, Türkiye’deki çiftçiden ortalama 4 kat daha fazla destekleme alırken, bu oran Almanya’da 18.4’e, Fransa’da 16.7’ye, Hollanda’da 12.3’e ve İtalya’da ise 4.1 kata kadar çıkıyor.

Tarımsal girdiler, yedi yılda yüzde 418 arttı

TÜİK’in son olarak Ağustos 2022’de açıkladığı Tarımsal Girdi Fiyat Endeksi’ne (Tarım-GFE) göre, tarımsal girdilerin maliyeti bir önceki aya göre %1,64, bir önceki yılın Aralık ayına göre %86,45, bir önceki yılın aynı ayına göre %135,06 ve on iki aylık ortalamalara göre %88,48 artış gerçekleşti.

HABER : Haber: Ramazan Eles