Serra Taylan / Kapak Fotoğrafı: DepoPhotos
Aslında bütün şehirlerde, bütün otogarlarda, bütün otobüs biletlerinde tablo aynı ama bu kez rakamlar Elazığ’dan. Elazığ’da otobüs firmaları bilet satamamaktan, vatandaşlar ise yolculuğa çıkamamaktan şikayetçi. En yakın il olan Elazığ-Malatya arasındaki bilet fiyatları 350 lira olurken, Elazığ-İstanbul arası bilet fiyatları ise bin 600 lira. Bilet fiyatlarının yüksekliği nedeniyle vatandaşlar mecbur kalmadıkça seyahat yapmıyor. Firmalar ise otobüslerin büyük oranda boş kalktığını belirterek maliyetleri kurtarmaya çalıştıklarını söylüyorlar.
Elazığlı otobüs firması işletmecisi Erol Şimşek, vatandaşlara yüksek gelse de mevcut fiyatların ancak günü kurtarmaya yettiğini söylüyorlar. Bir otobüsün 20 kişiden az yolcuyla yola çıkmasının firma için büyük bir zarar olduğunu kaydeden Erol Şimşek, ”Bizler son zamanlarda dolu otobüs kaldıramıyoruz. 40 kişilik otobüsler 25-30 yolcu olursa şükrediyoruz” dedi.
Firmaların en büyük gider kalemlerinin başında akaryakıt geliyor. Mazot fiyatlarının geçen yıldan bu yana yüzde 100’e yakın zamlandığını ifade eden işletmeci Şimşek, bilet fiyatlarının ise yüzde 50-60 civarında arttığını belirterek sözlerini şöyle sürdürdü:
“Ekonomik kriz birçok sektörü etkiledi. Bizler de etkilendik. Çünkü insanlar mecburiyet olmadıkça seyahate çıkmıyorlar. Şu anda bölgeye yakın Adana, Gaziantep gibi iller için bilet fiyatlarımız 800 lira iken, İstanbul, Bursa gibi iller için bin 600 lira. Fiyatlar yüksek geliyor vatandaşlara. Ama akaryakıt gideri, araç bakımı, vergiler, personel gideri gibi bizleri zorlayan gider kalemlerimiz var. Bu fiyatlar firmaları kurtaran fiyatlar ama elbette vatandaşlarımıza yüksek geliyor. Aracın en az yarısı yolcu olacak ki biz sadece aracın masrafını kurtaralım. Vatandaş cephesinden bakınca onlar da haklı. Bir emekli düşünün. Aldığı maaş 12 bin 500. Buradan İstanbul’a ailesi ile gitmek istese sadece bir maaşa yakın bir rakamı yolculuğu için harcayacak. Bu sadece emekliler değil bir çok vatandaşımız için de geçerli. Dolayısı ile bu da sektöre yansıyor. Elbette bizler elimizden geldiğince yardımcı olmaya çalışıyoruz ama maalesef araçlarımızı bayram dönemleri dışında tam dolu bir şekilde yola çıkartamıyoruz.”
İşletmeci Yunus Sertkaya da insanların alım gücünün olmamasından dolayı sektörlerinde darboğaza girdiklerini söyledi. Araçların tam kapasite yola çıkmasının artık öğrencilerin memlekete dönüş günlerine ve bayram tatillerine bağlı olduğunu ifade eden Sertkaya şunları söyledi:
”Geçen yıldan bu yıla fiyatlar yüzde 70’e yakın arttı. İnsanların alım gücü yok. Mazot fiyatlarına göre biz bilet fiyatları ucuz diyoruz ama insanların alım gücü yok. Şöyle izah edeyim. Geçen yıl aynı para ile dört adet teker alabilirken bu yıl o parayla bir teker bile alamıyoruz. Gelir gider dengesini kurmakta zorlanıyoruz. Mazot aldı başını gidiyor. Firmalar da yolcular da bu koşullarda çaresiz.”
Sadece uzatılan bayram tatillerinde iyi iş yaptıklarını anlatan Yunus Sertkaya, tabloyu otobüs işletmecileri açısından şu ifadelerle aktardı:
“Genelde öğrenci kesiminin okul dönemlerinde ya da tatillerde yüzümüz gülüyor. Onun dışında insanlar bir yere kımıldayamıyor. Giderlerimizi karşılıyoruz, kazanıyoruz demek çok doğru bir ifade olmayacak. Bizler şu anda yağımızla kavruluyoruz. Bekliyoruz ki okullar tatil olsun, bekliyoruz ki 9 günlük tatil olsun. Hafta sonları yakın mesafeye yolcu götürüyoruz. Gidişatın ne olacağını da kestiremiyoruz.“
Elazığ’dan Mersin’e ailesi ile gitmek isteyen yolcu Hamdullah Biçer de 4 bilet karşılığında 3 bin 200 lira ödediğini söyledi. Dönüş için de aynı rakamı ödeyeceğini ifade eden Biçer, “Eskiden uçak yolculuğu vatandaşlar için lükstü. Şimdi otobüs yolculuğu da büyük bir lüks oldu. Mecburen yolculuğa çıkıyoruz. Bırakın gezmeyi, tatili, mecburi durumlarda bile 40 kere bütçemizi düşünmek zorunda kalıyoruz. Fiyatlar çok yüksek. Daha ne kadar yükselir bilemiyorum” dedi.
Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. KVKK uyarıları ve detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.