39 maden ocağının açıldığı Pütürge’de yaşam tehdit altında

 

Beyaz çimento yapımında kullanılan profilit maden yatağı keşfedilen Malatya’nın Pütürge ilçesinde, sadece tek bir köyde 39 maden açıldı. 1993 yılından bu yana çıkarılan profilit madeninin, başta taşınma sırasında olmak üzere, yoğun çevre kirliliği yarattığını söyleyen Pütürge Çevre Platformu Sözcüsü Ramazan Derin, ocakların açıldığı köyde üzüm bağlarının kuruduğunu, arıların öldüğünü söyledi. Aynı zamanda Avukat olan Derin, maden şirketinin köydeki ocak sayısını her geçen gün daha da arttırdığına dikkat çekerek, bunun Pütürge’ye olan etkilerini 9.Köy’e anlattı.

2019 yılında maden yasasında köklü değişiklikler yapılarak maden şirketlerine önemli imtiyazlar tanındığını, madenin ilkel yöntemlerle taşındığını söyleyen Derin, “İş makineleri ile kazıp, yükleyip götürüyorlar. Oradaki toz, gürültü kirliliği boyutu düşünülmüyor. Maden sahasının aşağısında kaynak suyu var. Akarsular var. Bunlara karışıp karışmadığını hiçbir kurum gelip sormuyor” dedi.

 

2019 yılından sonra çalışmaların daha da hız kazandığını söyleyen Derin, “2019 sonrasında vahşi bir şekilde her yeri kazmaya başladılar. Tek bir köyde 39 tane maden ocağı var. Bu köyün adı Taşmış. Pütürge’nin en büyük ve merkezi köyü. Daha önce açtıkları maden ocağını kapatmadan bir başkasına başlıyorlar. Şu anda hepsi faal durumda. Bir ocakta 10 gün çalışıp akabinde diğerine geçiyorlar” diye konuştu.

 

 

Yapılan madenciliğin çevreye zararı konusunda çevre kurumlarının yeterince çalışma yürütmemesini de eleştiren Derin, “Herkesin işin ticari boyutunu düşündüğünü” söyledi:

 

“Maden yasasına göre bir maden rezerv alanında sona gelindiğinde o bölge eski haline çevrilir. Bunlar onu yapmıyor. Madenin nakliyesi, taşınması yapılırken kullanılan yolların kesinlikle mahalle ile bağlantısı olmayacak. Oradaki yaşam alanını tehdit edecek şekilde olmaması gerekiyor. Şimdi kullandıkları yol tamamen mahalle yolu. Bunu geçen sene Malatya Büyükşehir Belediyesi Yol-Yapım Dairesine ‘mahalle yolu’ diye tespit ettirdik ama yaptırım kararı alamadık. Talep ettiğimiz alternatif bir yol niye açılmıyor?“

 

Pütürge’de maden çalışmalarının tamamen maden şirketinin keyfine bırakıldığını ifade eden Derin, “Bu maden kapalı usulde taşınmıyor. Sadece Taşmış değil tüm Pütürge’ye zarar veriyor. Herhangi bir tonaj limiti yok, hiçbir şey yok. Yazın gece sabaha kadar çalışıyorlar. Yol kenarındaki evler gürültüden, tozdan uyuyamıyor. O yolun sürekli sulanması gerekiyor, onu da yapmıyorlar. Bir kere suluyorlar o kadar. Orada, insan hayvan, tarım hepsi olumsuz etkileniyor. Köyün üçte ikisi susuz arazi, aynı zamanda hayvancılık yapılıyor. O toz hayvanı, arıyı, meyve ağaçlarını, üzüm bağlarını etkiliyor. Şimdi insanlar diyor ki bizim üzüm bağımız kurudu. Özellikle köyümüzün üzümü çok meşhur bir üzümdü. Memlekette susuz yetişen armut kalmadı. Bu armut her yerde vardı şu anda bir tane armut bulamıyorsun. Maden kurutmuş” dedi.

 

Şu ana kadar hiçbir maden için Çevresel Etki Değerlendirmesi yapılmadığını da dile getiren Derin, şöyle konuştu; “Kişi 1993’te aldığı bir ruhsatla bütün sahalara girebiliyor, kazabiliyor. Geçen gün bir annemiz beni arayıp özel mülkü olan tarlasında maden arandığını söyledi. Bunun üzerine bir araştırma yaptım. 70 dönüme yakın bir araziye adam girmiş arama yapıyor. Çalışma iznin var mı ? Yok. Neye dayanarak özel mülke giriyorsun, bu mülkte sana maden arama yetkisini kim veriyor? Hangi kanun veriyor? Hiçbir şey yok. ÇED yapılmadan defalarca kapasite artırımına gittiler.”