Van Gölü ve Botan Çayı çöp tehdidi altında

2

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Zerrin Sargut

Türkiye’nin en büyük tuzlu ve sodalı gölü olan Van Gölü, iklim krizi ve ekolojik tahribatın etkisinde. Kaçak yapılar, çevre kirliliği, suyun çekilmesi ve yaşanan kuraklık ile birlikte canlıların yaşam alanı yok olmaya devam ediyor. Son yıllarda Van Gölü bu sorunlarla birlikte, çöp tehlikesi ile de karşı karşıya.

Atık tesisi var ama çöpler doğaya dökülüyor

Van’da daha önce kurulması planlanan Avrupa Birliği destekli Entegre Katı Atık Bertaraf Tesisi, yakın bir zamanda tamamlandı. Yerine kayyım atanan HDP’li belediye tarafından planlanan, kayyım yönetimince tamamlanan tesisle, kent sınırları ve çevresindeki çöplerin dönüştürülmesi amaçlanırken, çöpler ‘maliyet’ gerekçe gösterilerek çevreye dökülüyor. Çevreciler ve iklim aktivistleri seslerini yükseltse de her gün tonlarca çöp Botan Çayı ile Van Gölü’nü kirletiyor.

Van’da ve bölgede çevre mücadelesini sürdüren Van Tarihi Eserleri Koruma Araştırma Geliştirme Derneği, yaptığı açıklamalarla duruma tepki gösteriyor. Van Çev-Der Başkan Yardımcısı Arzu Dinçer konuya ilişkin 9. Köy’e konuştu:

“Dış mahallelerin tüm çöpü doğaya atılıyor” 

Van’ın çöp sorununun yıllardır kangrene dönüştüğüne dikkat çeken Dinçer, “Uzun yıllardır depolama sistemi ile atıklar rastgele dere kenarlarına bırakıldı. Yakın zamanda uygulamaya konulan geri dönüşüm merkezinin açılması ile bazı ilçe güzergahlarında çöp toplama merkezleri kuruldu. Evsel atıkların toplanması başlı başına bir sorun, toplanan atıklar ya eski yöntemlerle doğaya dökülmekte ya da atık toplama merkezlerine geliyor. Çatak ilçesinin merkezine 2 günde bir araba gelmekte. Özellikle dış mahallelerde toplanan atıklar Çatak’a 7 kilometre uzaklıktaki dere kenarına dökülüyor. Erciş’e gelmesi gereken çöplerin ancak yüzde 39’u geliyor. Merkez ve ilçelerdeki dış mahallelerin tüm atıkları doğaya atılıyor. Erciş’te günlük 190 ton atığın ancak yüzde 40’ı atık dönüşüme getiriliyor” dedi.

Arzu Dinçer

Maliyet gerekçe gösterilerek doğa kirletiliyor

Saray, Özalp, Muradiye, Çaldıran gibi ilçelerin dış mahallelerinde de atıkların merkeze götürülmediğini belirten Dinçer, “Geri dönüşüm alanına bu ilçelerden gelmesi gereken çöplerin ancak yüzde 20-30’u getiriliyor. Geri dönüşüm merkezlerine günlük minimum 1200 ton gelmesi gereken çöpler ancak 550 ton olarak getiriliyor. Kalan 650 ton ise doğaya dökülerek, çevreyi tehdit etmeye devam ediyor” diye konuştu.

Van’ın 1 milyon 200 bin nüfusunun çöpünün büyük çoğunluğunun su kaynakları kenarına dökülmeye devam ettiğinin altını çizen Dinçer, “Van’da toplanan çöpler yaklaşık 2 yıldır, Entegre Katı Atık Bertaraf Tesisine taşınmak yerine Van Gölü ve Botan Çayı’nın kenarına dökülüyor. Tesis sayesinde kent sınırları içerisindeki çöplerin dönüştürülmesi amaçlanırken maliyeti düşürme gerekçesiyle en yakın alanlara dökülmeye devam ediliyor. Köylerden gelen kül ve hafriyat gibi geri dönüşümü olmayan çöpler de Çatak’ta dere kenarına dökülüyor. Merkezde toplanan çöpler Gevaş’a götürülüyor” dedi.

“Demokratik, ekolojik anlayış ve mücadele gerekiyor”

Entegre Katı Atık Bertaraf Tesisi projesiyle kent merkezi, ilçe ve mahallerdeki çöplerin toplanıp dönüştürülmesi amaçlanırken, belediyeye atanan kayyımdan sonra çöplerin, Erciş ilçesinde Van Gölü’nün kenarına döküldüğünü, bunun da gölü hızla kirlettiğini dile getiren Dinçer, “Çöpler gölün kirlenmesine neden oluyor. Botan Çayı’nın kenarına dökülen çöpler ise sadece o bölgeye değil tüm doğaya zarar veriyor. Suyun kirlenmesiyle doğal yaşamın kendisi kirleniyor. Van Gölü’ndeki kirlilikten dolayı, günde 100 bin metreküp atık suyun sadece yüzde 25’i arıtılabiliyor” diye konuştu.

Dinçer, “Gelecek nesillere temiz bir çevre bırakma yükümlülüğümüz var. Yaşanabilir bir dünya için demokratik, ekolojik bir anlayış ve mücadele etmek gerekiyor. Yetkililerin de buna uyması ve gelecek nesillere temiz bir çevre bırakmak için görevlerini yapması gerekiyor” uyarısını yaptı.