Berivan Bila
Araklı Entegre Katı Atık Değerlendirme ve Bertaraf Tesisi, 2019 yılında yap-işlet-devret modeli ile 243 bin metrekarelik alan üzerine kuruldu. 2020 yılında tamamlanan tesis, 2 yıl yapım+ 23 yıl işletme süresiyle EVRA Grup Şirketi’ne ihale ile verildi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş ve AKP’li eski bakan Veysel Eroğlu ile yakın olduğu bilinen EVRA Grup Şirketi Yönetim Kurulu Başkanı Hasan Topaloğlu, Refah Partisi’nden 1994-2004 yıllarında meclis üyeliği yaptı. Topaloğlu, AKP’li yıllarda ise aldığı ihaleler ile dikkat çekti. Bunlar içinde en çok tartışılanlardan biri, Antalya’nın Kemer ilçesinde bulunan Kleopatra Koyu’nun 2018 yılında 29 yıllığına kiralanmasıydı. İtirazlar üzerine koyu yapılaşmaya açan plan, mahkeme tarafından reddedilmişti.
EVRA Genel Müdürü Ahmet Zeki Kaya, Araklı’daki tesise dair 2021 yılında Trabzon’daki yerel gazeteye şu açıklamayı yapmıştı:
“Uzun yıllar araştırma yapıldı. Bu tesis Avrupa’da olsaydı 3,5 yılda yapılırdı. Çok büyük emek var. Bunu yaptık burada bitmiyor. Bundan sonra işletmemiz lazım. Hepimizin, herkesin, yerel idaresinden vatandaşına kadar bu projeye destek olması lazım. Bu Türkiye’de ilk, Avrupa’da da ilk. Örnek olarak Türkiye’de inşallah devam eder. Biz eğitim programları yapıyoruz, Haziran ayından itibaren ilgili birim müdürleri ve çalışanları sahaya davet edeceğiz. Sistemi iyice görmeleri lazım. Biz çöpü eğer kaynağında iyi ayrıştıramazsak dünyanın hiçbir yerinde istediğimiz verimle çalışmaz. Evden başlayacağız, okuldan başlayacağız ki tesisimiz verimli şekilde devam etsin”
CHP Araklı İlçe Başkanı Mecit Solmaz, Araklı’da yaşanan sorunlara dair konuştu. İlçe sakinlerinin koku yüzünden hayatlarının olumsuz etkilendiğini ve tesisin çevreye ciddi problemler çıkardığını aktaran Solmaz, “Araklı Taşönü Çöp Tesisi, etrafındaki 4 büyük mahalleyi rahatsız ettiği gibi Araklı merkezine de ciddi rahatsızlık veriyor. Yetkililer, Araklı halkına verilen sözlerin hiçbirini yerine getirmedi. Katı atık çöp depolama tesisi bugün insanları yaşam alanlarından koparıyor, aynı zamanda Arsin Yanbolu Deresi istikametindeki köyleri de rahatsız ediyor. Kısacası, hem Araklı’ya hem de Arsin’e çok büyük zararı var. Tesisin, yaşam alanlarını ağır koku yüzünden kısıtladığı gibi bir de bunun denize verilen zararının boyutu var. Çöp tesisinden depolanan çöpün sızması sonucu oluşan su, içinde barındırdığı zararlı atıklarla ve pis kokuyla denize ulaşıyor. Yakın zamanda çöp tesisine ek olarak atık yakma tesisi kurulacağı duyuruldu. Hatta buna dair süre de verildi ama her zamanki gibi bu da yalanlara kurban edildi. Halk yine pis kokuya mahkum edildi.”
Tesisin hem denizi hem de toprağı zehirlediğini söyleyen Mühendis Uğur Cucu ise şu açıklamayı yaptı: “Katı Atık Tesisi Trabzon’un Araklı ilçesinde bulunuyor. Tesisin kurulmasından bu yana ciddi bir koku çevre sakinlerince şikayete çokça konu olmuş durumda. Çünkü tesis mahallenin tam ortasında bulunuyor ve mahallede yaşayan yurttaşlar tüm gün tesisle etkileşim halinde. Bu da ileriki zamanlarda ciddi sağlık sorunlarının da habercisi olabileceği anlamına geliyor. Bulunduğu konum ve denize yakınlığı da göz önüne alındığında, tesisin başlı başına bir çevre kirliliği kaynağı olduğu ve gerek su gerekse toprak kaynaklarımıza verdiği zarar dikkate değer. Ayrıca halihazırda tesiste ciddi bir kapasite sorunu var. Depolara aktarılan çöpler de ayrı bir tehdidi bünyesinde taşıyor” dedi.
Tesiste açıkta bırakılan çöplerin hayvanlar tarafından çevreye dağıtıldığını vurgulayan Cucu, “Taşönü Mahallesi’nde bulunan tesisin Karadeniz sahil şeridine olan uzaklığı 3 kilometreden az. Tesisin batısında Yanbolu Çayı geçiyor. Dolayısıyla hem bulunduğu konum hem de deniz ve akarsu kaynaklarına yakınlık bakımından büyük bir kirlilik potansiyeli taşıdığı söylenebilir. Bunun yanı sıra, martıların çöp tesisinden katı atıkları çevreye taşıdığına dair şikayetler de geliyor. Buradan hareketle tesiste toplanan katı atıkların hayvanlar aracılığıyla tarım arazilerine taşınarak bir tehdit oluşturduğu dikkate alınmalı” dedi.
Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. KVKK uyarıları ve detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.