“Zeytinliklerin imara açılmasının ve madencilik faaliyetlerinin önüne geçilmeli”

1

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Fırat Karahan / Kapak Fotoğrafı: DepoPhotos

Türkiye’nin önemli bir zeytin ve zeytinyağı üretim merkezi olan Balıkesir Edremit’teki zeytinciliği, Edremit Ziraat Odası Başkanı Ali Yılmaz Diker, 9. Köy’e anlattı.

Balıkesir’in zeytinlik alanları açısından Türkiye’nin üçüncü büyük ili olduğunu belirten Diker, il genelinde yaklaşık 11 milyon zeytin ağacının bulunduğunu, Balıkesir’de iki farklı bölgede iki ayrı çeşit zeytincilik yapıldığını söyledi. Diker, “Kuzeyde Bandırma, Erdek ve Edincik yöresinde yapılan zeytincilikte Trilye cinsi yemeklik zeytinler yetiştiriliyor. Bu bölgede yaklaşık 2 milyon zeytin ağacı mevcut ve ürünler genellikle sofralık zeytin olarak değerlendiriliyor. Marmarabirlik’e satılan bu zeytinler, piyasanın genelini belirliyor” dedi.

Ali Yılmaz Diker

Edremit Körfezi’nde 9 milyon zeytin ağacı var

Diker, Balıkesir’in güneybatısında yer alan Edremit Körfezi’nde ise yaklaşık 9 milyon zeytin ağacının bulunduğunu ve burada üretilen zeytinlerin yağlık olduğunu belirtti. Diker, “Edremit Körfezi’nde yetiştirilen zeytinlerin büyük bir kısmı zeytinyağı üretiminde kullanılıyor. Ancak bir kısmı da yeşil olarak sofralık zeytinlere ayrılıyor. Bölgenin yeşil kırma zeytini ve siyah sele zeytini de oldukça ünlüdür” ifadelerini kullandı. Diker, ayrıca bölgedeki birçok üreticinin markalı zeytin işletmeleri bulunduğunu ve zeytinyağının TARİŞ’e satıldığını söyledi.

Zeytinyağı fabrikalarında modernizasyon

Zeytinyağı üretiminin geleceği konusuna da atıf yapan Diker, Balıkesir’deki zeytinyağı fabrikalarının büyük ölçüde modern sistemlerle donatıldığını belirtti. Diker, “Bölgedeki zeytinyağı fabrikalarının neredeyse tamamı son sistem modern zeytinyağı fabrikalarından oluşmaktadır. Bu fabrikalar, devletten alınan hibe ve desteklerle kurulmuş olup bölgedeki zeytin üretimini karşılayabilecek durumdadır. Ancak daha fazla zeytinyağı fabrikasının açılması rantabl olmayacaktır. Bu nedenle desteklerin fabrikalar yerine çelik konstrüksiyon depolama tanklarına yönlendirilmesi daha faydalı olacaktır” dedi.

Zeytin sağlık açısından da önemli

Zeytinyağının sağlık açısından önemine de dikkat çeken Diker, “Zeytinyağı; kanser, kalp, mide ve sindirim sistemi hastalıklarına büyük fayda sağlar. Sabahları aç karına bir yemek kaşığı zeytinyağı kullananlar, kısa süre içinde faydalarını görmeye başlar” diye konuştu.

Türkiye’de zeytinyağının yeterince tanıtılmadığını, yeterince değer verilmediğini belirten Diker, “Diğer ülkelerde kişi başına yıllık zeytinyağı tüketimi 25-30 kg iken, Türkiye’de bu oran sadece 2-3 kg civarındadır. İç piyasada zeytinyağının kıymetini bilmediğimiz gibi, dış piyasada da katma değer yaratarak kutulu satış yapamıyoruz. Avrupa Birliği, zeytinyağı ihracatımızı kota ve vergi koyarak zorlaştırıyor. Ancak Avrupa’da zeytinyağı üretimi düştüğünde, kaliteli zeytinyağımızı dökme olarak alıp üzerine kâr ekleyerek satıyorlar” dedi.

Zeytinliklerin korunması için ne yapmalı?

Edremit Ziraat Odası Başkanı Ali Yılmaz Diker, Türkiye’nin zeytin ve zeytinyağı üretiminde önemli bir coğrafyada bulunduğunu ve küresel iklim değişiklikleri nedeniyle avantajlı bir konumda olduğunu belirtti. Diker, “Zeytinyağının önemini daha fazla ön plana çıkarmalı ve tüketiciyi bu konuda bilgilendirmeliyiz. Zeytinliklerin korunması için ise çeşitli önlemler alınmalı. Atatürk’ün Cumhuriyetin ilk yıllarında uyguladığı zeytin ağacı bakım kültürü günümüzde de uygulanmalı, zeytinliklerin imara açılmasının ve madencilik faaliyetlerinin önüne geçilmeli” dedi.

Zeytincilikle ilgili sahtecilik ve hilelerle mücadele edilmesi gerektiğini de vurgulayan Diker, “Çiftçi Malları Koruma Kanunu günümüz şartlarına göre revize edilmelidir” tespitini yaptı. Tüm bu önlemlerin alınması durumunda Türkiye’nin zeytincilikte dünya çapında önemli bir yer edineceğini belirten Diker, bu sürecin devlet destekleri ve düzenlemelerin yanı sıra, üretici ve tüketicilerin bilinçli katkılarıyla başarılabileceğini söyledi.

Zeytinyağı ihracatındaki sorunlar

Son dönemde dökme zeytinyağı ihracatında yaşanan sorunlara da değinen Diker, dış piyasada fiyatların yükselmesi ile üreticilerin bir nebze yüzü gülerken ihracat yasağı sonrası fiyatların hızla düşerek maliyetin altına gerilediğini belirtti. Sınırlı kota ile ihracatın yeniden açılmasına rağmen alıcı firmaların başka üretici ülkelere yöneldiğini ifade eden Diker, “Bu sezonu 150 bin ton stokla açıyoruz. Üretici, gelecekten umutsuz ve rahatsız” dedi. Diker ayrıca, Çin’den ithal edilen zeytinyağı esansının yerli zeytinyağına karıştırılarak piyasaya sürüldüğünü ve bu durumun ciddi bir sahtecilik sorununa yol açtığını da dile getirdi. Zeytincilik sektöründe taklitçi ve tağşişli yağların önüne geçilmesini de isteyen Diker, “Bu durum sanki yasallaştırılmaya çalışılıyor gibi görünüyor” dedi.