Ömer Karakuş
Depremin en çok etkilediği ve büyük bir yıkımın gerçekleştiği Adıyaman’da kredi çekerek ayakta kalmaya çalışan esnaf iş yapmadığı gibi kira bedellerini de ödeyemiyor.
Şehir merkezinde yapılacak olan yeni kent projesiyle işyerlerini boşaltacak olan esnaf kendilerine yeni yer yapılana kadar kredi ödemelerinin ertelenmesini talep ediyor.
Mustafa Salman
6 Şubat depremlerinden bu yana Adıyaman’daki esnafın taleplerini kamuoyuna aktaran Yeni Adıyaman Esnaf ve Sanatkarlar Kredi Kefalet Kooperatifi Başkanı Mustafa Salman, 9. Köy’e de yaşanan sıkıntıları anlattı. Salman şunları kaydetti:
“Geçmiş dönemlerde esnaf kefaretlerde faiz oranları oldukça düşüktü. Şimdi ise 5 yıllık kredi süresi 3 yıla düşürüldü. Şu an da günü geçen borçları icraya vermemiz gerekiyor. Esnafımız 10 bin TL ödeyemiyorsa dosyası icraya gittiği zaman bu rakam artacaktır. Önümüzdeki günlerde esnafı zor günler bekliyor.“
Salman, depremin ağır yaşandığı Hatay, Adıyaman, Malatya ve Kahramanmaraş illeri için devletten pozitif ayrımcılık beklediklerini söyleyerek, sözlerini şöyle sürdürüyor:
“Faiz oranlarını biraz aşağı çekseler çok iyi olacaktı. Bunun yanı sıra esnafın kredi vadesini 5 yıldan 3 yıla indirdiler. Önümüzdeki sürecin nasıl olacağını bizler de bilmiyoruz. Elimizden bir şey gelmiyor. Esnafımızın borçlarının ertelemesi birçok kurumla ilgili. Bu nedenle bir istişarenin olması gerekiyor. Yoksa Adıyaman’da esnaf sayısında her geçen gün düşüş var.”
Esnaf çektikleri kredileri ödeyemediğinde adli takibin başlatılmak zorunda olunduğunu belirten Salman, “Adıyaman’da birçok esnaf çekmiş olduğu kredisini ödeyemiyor. Bu konu hem esnafımız hem de bizim için çok önemli bir konu. Çünkü esnaf zaten çekmiş olduğu kredilerle ayakta kalmaya çalışıyor” diyor.
Ali Rıza Özçakmak
Şire Pazarı Başkanı Ali Rıza Özçakmak da depremin ardından yaşadıkları sıkıntılara dikkat çekerek, şöyle konuşuyor: “Depremden 11 il etkilendi. Ancak depremden en çok etkilenen illerin başında Hatay ve Adıyaman geliyor. Adıyaman halkının büyük bir bölümü konteyner kentlerde yaşıyor. Adıyaman’daki esnafın yüzde 80’nin dükkanları 6 Şubat depremlerinde yıkıldı.”
Şire Pazarı başkanı olarak Adıyaman’a gelen turlardan gelip destek için pazarlarını görmelerini isteyen Özçakmak, yerli halk şu anda konteyner kentlerde olduğu için kendi pazarlarına gelip alışveriş yapamadığını aktarıyor. Özçakmak taleplerini de şöyle sıralıyor:
“Esnafımızın Bağ-Kur ve sigorta borçlarının uzun süre ertelenmesini talep ediyoruz. Kısa süreli ertelemelerden ziyade uzun süreli ertelemeler olmalı. 6 Şubat depremleriyle birlikte Adıyaman’da kira bedelleri oldukça arttı. Küçük esnaf kira bedellerini ödemez oldu.“
Mehmet Leblebici
Adıyaman’daki esnafla sürekli görüşen köşe yazarı Mehmet Leblebici de kendisine ve diğer gazetecilere esnaftan gelen talepleri şöyle hatırlatıyor:
“Depremlerin üzerinden 2 yıl geçti. Adıyaman tarihinin en büyük depremini yaşadı. Bu süreçte çok ızdıraplara şahit olduk. Adıyaman bir cehennemi yaşadı, bugün ise çarşı esnafı çok zor durumda. Kiralar, Bağ Kur ve SGK prim ücretleri çok yüksek. Kiracı olan esnaf kiralarını ödemekte sıkıntı yaşıyor. Esnafımız Bağ-Kur, SGK prim ödemelerini ve vergilerini ödemekte güçlük çekiyor. Hükümetin deprem bölgesi içerisinde olan Hatay, Adıyaman, Malatya ve Kahramanmaraş illeri için bir iyileştirme yapması, esnafa destek çıkması lazım. Adıyaman’da çarşı merkezinin birçok yeri yıkılacak, yeni çarşılar kurulacak. Bu süreçte esnaf nasıl toparlanacak, kendine nasıl gelecek, vergilerini, personel ücretlerini nasıl ödeyecek? Bu konuda da başlı başına bir sorun.“
Leblebici, esnafa verilen kredilerin sosyal devlet anlayışıyla kredi olarak değil, destek olarak verilmesi gerektiğini de söyleyerek, “Madem devlet esnafa kredi veriyor, o zaman bunun daha uzun vadede verilmesi gerekmekte. Devletten kredi çeken esnafın ödemesinin Adıyaman’da durdurulması gerekiyor. Esnaf için yeni yerler yapılıp oraya geçiş yapıldıktan sonra tekrar kredilerin alınabilir” diyor.
Adıyaman’da birçok esnafın kiracı olduğu için evinin geçimini sağlayamadığını hatırlatan Leblebici sözlerini şöyle sürdürüyor:
“Büyük bir deprem yaşadık, binlerce canımız öldü, insanların daha duyarlı ve vicdanlı olması gerekirken bu durum aksine ters tepti. Depremden sonra evlerin sayısı azaldığı için ev sahipleri vicdanlarını geri plana attılar. Adıyaman’da kiraları beş kat arttıran işyeri ve ev sahipleri var.”
Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. KVKK uyarıları ve detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.