Safranbolu’nun son yemeni ustası çırak bulamıyor

 

Geleneksel meslekler, yeni nesillerin ilgisizliği nedeniyle birer birer yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. Safranbolu’nun kültürel zenginliklerinden yemeni de benzer bir süreçten geçiyor. Safranbolu’daki “Yemeniciler Arastası’nda” artık yemeni yapan sadece tek bir usta kaldı. Mesleğini geleceğe de taşımak isteyen yemeni ustası Erhan Başkaya, yetiştirmek üzere çırak bulamamaktan şikayetçi.

 

1967 doğumlu Başkaya, halen Safranbolu’nun tek yemeni ustası. Türkiye’de ise sayısı 2 elin parmağını geçmeyecek yemeni ustalarından biri. Başkaya, Osmanlı’nın ayakkabı ihtiyacını karşılayan bu tarihi çarşıda kalan tek yemeni ustası olmaktan memnun değil.

 

 

Usta Başkaya 9. Köy’e yaptığı açıklamada, babasının tavsiyesiyle 1979’da bu mesleğe başladığını anlattı. Mesleğine aşık olduğunu dile getiren Başkaya, “Her yemeni yapışımda bir sanat eseri doğuyor. Usta olmak için değil, yaptıklarımın beğenilmesi için çalışıyorum. Ellerimle dokunduğum her parça, yıllarca giyilecek birer hatıra oluyor” dedi.

 

 

Mesleğinin zorluklarından da bahseden Yemeni ustası, “Teknoloji mesleğimi zorluyor. Malzeme temininde sıkıntılar yaşıyorum. İnsanlar, marka adı altında astronomik fiyatlar ödemeye hazırken, geleneksel yemenilere yeterince değer vermiyorlar. Oysaki bu yemeniler, sağlık açısından da son derece önemli. Ayakta mantar yapmazlar ve ayak şekline mükemmel uyum sağlarlar” diye konuştu. Attığı her dikişte geçmişin izlerini günümüze taşıyan Başkaya, “Her yemeni yapışımda bir sanat eseri doğuyor. Usta olmak için değil, yaptıklarımın beğenilmesi için çalışıyorum. Ellerimle dokunduğum her parça, yıllarca giyilecek birer hatıra oluyor” dedi.

Çırak bulma konusundaki sıkıntılardan da bahseden Başkaya, “Mesleğimi geleceğe taşımak istiyorum, ancak çırak bulmak giderek zorlaşıyor. Gençlerin, geleneksel zanaatları öğrenme isteği azalıyor. Bu durum beni üzse de, umudumu asla kaybetmiyorum. Belki bir gün, bu eski meslekler yeniden değer kazanır ve gelecek nesiller tarafından sürdürülür” ifadesini kullandı.

 

 

Bedensel engelleri olmasına rağmen, işini severek yapan Başkaya, 57 yaşında ve yürümekte zorlanıyor. Ancak emekli olmadan bu işle geçinmek imkansız. Satışlar genellikle yaz aylarında, turistlerin Safranbolu’yu ziyaret etmesiyle artıyor, ancak Başkaya’ya göre, bu da mesleğin geleceği için yeterli değil.