Yerleşim yerlerine dökülen hafriyat tehlike saçıyor

 

Malatya’da deprem sonrası ilan edilen enkaz döküm merkezinin yerleşim yerinin tam ortasında olması tepki çekiyor. Malatya’ya bağlı Mamurek köyünde yerleşim alanında bulunan 430 dönümlük deprem hafriyatı, köylülere her gün 6 Şubat depremlerini yeniden hatırlatıyor.

 

Mamurek Çevre Platformu Sözcüsü Nazife Onay, 9. Köy’e yaptığı açıklamada 6 Şubat 2023’te meydana gelen 2 büyük depremin ilk hafriyatının yerleşim yerine döküldüğünü belirterek, hafriyatta bulunan asbest riskinin bölge halkını endişelendirdiğini söyledi. Onay, “Malatya, Antep ve Maraş illerinde asbest yoğunluğu var. Türk Tabipler Birliği’nin açıklamasına göre asbest şu haliyle en masumu. Pek çok kimyasalın bir arada olması ve bunların yer altı sularıyla besin zincirine dahil olması halk sağlığını etkileyecektir. Bu enkazlar tartışmasız halk sağlığına zararlı. Zemin izolasyonu yapılmadan dökülmüş. Halk depremin şokuyla ne olduğunu anlamadan gözünü açtığında enkaz gördü” dedi.

 

Dağınık yerleşmenin hakim olduğu Mamurek’te ana ulaşım yolunun hemen kenarından itibaren dökülen hafriyatın evlerin 100 metre yakınına kadar geldiğini söyleyen Onay, bu durumun hem fiziksel hem de psikolojik olarak bölge halkına ağır zararlar verdiğini ve yıprattığını söyledi.

Hafriyat dökülen bölgenin sadece yerleşim alanı olmadığını, köyün tarım alanlarının da aynı bölgede bulunduğunu söyleyen Onay,  “Bu bölge hem tarım hem de hayvancılık bölgesi. Mühendis arkadaşlarımız ölçüm yaptı. Tam olarak 43 hektar, yani 430 dönümden fazla bir alana ‘adli vaka’ olduğunu söylenen enkazları getirip döktüler. Bu enkazların yüksekliği en az 4-5 metreden başlıyor. Her rüzgarla birlikte o tozlar bütün Mamurek’in üzerine salınıyor” diye konuştu.

 

Depremin üzerinden 13 ay geçmesine rağmen 430 dönümlük alana dökülen hafriyatın hala kaldırılmadığına dikkat çeken Onay, bölge halkının daha fazla tahammülü kalmadığını söyledi. Onay, hafriyatın depremin hemen ardından Malatya’da ilk olarak Mamurek’e döküldüğünü, köylünün yol kesme eylemleri ve akabinde suç duyurusunda bulunmaları sayesinde 24 Mart 2023’ten sonra hafriyat dökümüne son verildiğini söyledi. Suç duyurusunda bulundukları zaman kendilerine, ‘Oraya adli vakalar getiriliyor’ denildiğini de anlatan Onay, şöyle devam etti:

“Peki, ‘adli vaka’ demek bizim köye dökülebilir mi demek? Adli vaka demek; içinde ceset, cenaze olan demek. Bunu nasıl köyümüze dökersiniz? Zaten bizim açıklamalarımız sayesinde Türkiye, insan uzuvlarının o enkazlardan çıktığını öğrendi. Kamyon şoförleri bunları oradaki vatandaşlarla paylaştı. Sadece bizim aldığımız duyumlara göre 14 tane cenaze çıktı. İnsani değerlere uyulmadan, cenazeler moloz gibi kabul edilip, dökülüyor. ‘Adli vakadır, daha sonra incelenecek’ deniyor. Aynı zamanda biyolojik bir tehlike de
var. İşin 2 yönü var, maalesef şimdi çevre yönüyle ilgileniyoruz ama diğer yönü çok daha kötü.”

 

 

Depremin üzerinden 1 yıldan fazla geçmesine rağmen, Mamurek’e getirilen hafriyatın ne ayrıştırıldığını, ne de taşındığını anlatan Onay, “Malatya Valiliği enkaz döküm alan seçimini Malatya Büyükşehir Belediyesi üzerine attı. Belediye de valiliğin üzerine attı. Biz ilk suç duyurusunu yaptığımızda gelen cevapta bu yazıyordu. Demek ki ortada bir suç var ve bunu kabul edip, birbirinizin üstüne atıyorsunuz. Bize en son gelen cevapta ise ‘Hiçbir sorun yok, mevzuata uygun döküm yapılmıştır’ denildi. Hukukun hiçe sayıldığı bir şey yaşadık. Halkın kaygıları devam ediyor” dedi.

 

 

Öte yandan, enkaz döküm alanının hemen karşı tarafına okul kampüsü inşa edildiğini söyleyen Onay, “Hafriyatın yanı başında Bilkent okul kampüsü hızla yükseliyor. Okul için doğalgaz da getirdiler. Siz bu okulu açacaksınız, hemen burnunun dibinde 450 dönümdeki o molozlarla ne yapacaksınız? İnsanlar evinden yolu görüyordu, şu an enkazlardan yola bakamıyorlar. O gözümüzün önünde durdukça 6 Şubat’ı unutturmuyorlar” diye konuştu.