Şehriban Türlü
Van’da, tarihi çok eskilere dayanan Mısır Çarşısı esnafı ilgisizlikten şikayetçi. Birçok sorunla mücadele eden esnaf, “Kitaplar peynir kadar değer görmüyor” diyerek çarşıya destek istediler. Kışın soğuk, yazın sıcakla mücadele ettiklerini söyleyen sahaflar, “Mısır Çarşısı bir an önce düzenlenerek ilgi çekici hale getirilmeli” dediler.
Yaklaşık 30 yıldır Van’ın merkezinde bulunan Mısır Çarşısı, dönemin belediyesi tarafından sac kaplama içerisinde 207 dükkan olarak inşa edildi. Başlangıçta çeşitli meslek gruplarının oluşturduğu çarşıda yıllar içerisinde sadece 20 civarı dükkan açık kalırken bunların büyük çoğunluğunu sahaflar oluşturdu. Mısır Çarşısı’nı ayakta tutan sahaflar aynı zamanda yıllar içerisinde çarşının isminin halk arasında değişime uğramasına da neden oldu. Böylece Mısır Çarşısı yerini Sahaflar Çarşısı’na bırakmış oldu. Daha önce Mısır Çarşısı’nın kent meydanı projesi kapsamında yenilenmesi için çalışma başlatılmış ancak kent meydanı projesinin iptal edilmesiyle özel proje alanı ilan edilmiş ve herhangi bir çalışma yapılmasına izin verilmemişti. Sahaflara göre kayyım döneminde vali ile çarşının yenilenmesi için görüşmeler gerçekleştirildi ancak hiçbir adım atılmadı.
Abisinin sahaf dükkanını yaklaşık 30 yıldır işlettiğini, kendisinin de 5 yıldır burada çalıştığını söyleyen Samet Susan, Mısır Çarşısı’nın 30 yıllık bir yapı olduğunu hatırlattı. Susan, “Benim gördüğüm ve hatırladığım kadarıyla Mısır Çarşısı hep aynı şekilde duruyor. Dükkanların ön tarafları aktif ama diğer arka tarafta bulunan dükkanlar hep kapalı. Sahipleri tarafından genellikle depo olarak kullanılıyor. Burası aslında aynı zamanda Van’da görüntü kirliliği yaratıyor. Bütün dükkanların kapalı olması hiç hoş bir görüntü değil” dedi.
Samet Susan
Akşam geç saatlerde kapalı dükkanların olduğu tarafların madde bağımlıları tarafından kullanıldığını iddia eden Susan, “Akşam saatlerinde buralar kapalı ve ıssız kalıyor. Burada 207 dükkan var. Bu da 207 kafa demek ve her kafadan bir ses çıkıyor. Bir türlü yıkılıp farklı bir şekilde işletilmesi için bir ilerleme sağlanamadı. Sahaf olarak sadece biz burdayız. Burayı ayakta tutuyoruz. Biz de olmazsak sahaf diye bir şey kalmaz sahaflık işlenmez. Artık burası Mısır Çarşısı değil Sahaflar Çarşısı olarak biliniyor. Burada sadece 15 sahaf var” diye konuştu.
Okuma oranının Van’da düşük olduğuna dikkat çeken Susan, “Eylül, ekim, kasım ve ocak aylarında daha çok iş yapabiliyoruz. Öğrenciler tatil istiyor. Bundan dolayı yazın iş yapamıyoruz. Burada daha çok kitap takası oluyor. Sahaflarda normalde ders kitapları yok ama maalesef okuma oranı az olduğundan dolayı öğrencilerin getirdikleri kitapları alıp satıyoruz” sözleriyle okuma oranının az olmasına yakındı.
Erdal Genez
Burada 4 yıldır sahaf olan ve atanamayan öğretmenlerden Erdal Genez de Mısır Çarşısı’nda yaklaşık 25 yıldır kitap alım satımı olduğunu ifade etti. Genez, Mısır Çarşısı’nda yaşadıkları sorunları şu sözlerle dile getirdi:
“Buranın kış şartları çok zor, çok soğuk. Dükkanlar hep demir, baraka ve döküntü halinde. Yazın da çok sıcak oluyor. Defalarca bu sorunların çözümü için talepte bulunduk kayyım yönetiminde olan belediyeye ancak herhangi bir karşılık gelmedi. Burada ilgili bir arkadaş vardı o hep belediyeyle görüş halindeydi. Bize geçici bir yer verilip buranın yıkılıp yenilenmesi talebinde bulunmuştu, kabul edilmişti ancak olmadı yine. Esnafla anlaşamadı galiba.”
Sürekli bir zam furyası olduğunu söyleyen Genez, öğrencilerin sıfır kitap alamadığını bundan kaynaklı ikinci el kitaplara yönlendiğini belirtti. Genez son olarak şunları sözlerine ekledi:
“İkinci el kitapta da ufak tefek bir hareketlilik var ama yerimizin kötü olmasından dolayı dış görünüşüyle de velilere çok güven vermiyor. Güvenli bir izlenim oluşturmuyor kimsede. Van gibi bir kentte öğrenci çok fazla ama bir peynir kadar, kitap değer görmedi. Elektrikçi, berber, terzi, çaycı var ama birer dükkan. Mısır çarşısı denince akla sahaflar geliyor. Otel var Kültür sokak var, baya kalabalık bir alana sahip ama yıkık dökük yere sahibiz maalesef. Buraya bir an önce bir el atılması lazım. Sahaflar dükkanı kapatırsa Mısır Çarşısı diye bir yer kalmaz.”
Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. KVKK uyarıları ve detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.