Bir tarih yok oluyor
Gürpınar’ın bir mahallesine ismini veren tarihi Kırkdeğirmenler, yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. Urartular zamanında Şamran Kanalı ile birlikte inşa edilen 40 değirmen, şimdi harabeye döndü. 2016 yılından Gürpınar Belediye Başkanı seçilen ve 2017 yılından görevden alınarak yerine kayyum atanan Zeki Yıldız, belediye olarak en önemli projelerinden birinin 40 değirmenin onarılarak üretime ve turizme kazandırmak olduğunu ancak görevden alındığı için bu projeyi hayata geçiremediklerini belirtti.
Görevden alınmalarına neden olan yargılamayla ilgili olarak belediye personeli ile birlikte yargılandıkları davadan beraat ettiklerini bildiren Yıldız, “Gürpınar, onlarca tarihi yapıya sahip bir yer. Bunlardan biri de tarihi değirmenlerdir. Biz göreve geldiğimizde, ilk işimiz burayı sit alanı olarak kayıt altına aldırdık. Sonrasında yan yana dizili 40 değirmenin onarılarak hem üretime hem turizme kazandırmak için çalışma başlattık. Ancak göreve devam edemediğimizden süreci tamamlayamadık” açıklamasında bulundu.
Belediye eski Başkanı Yıldız, değirmenlerin özelliğiyle ilgili de şu bilgileri verip koruma altına alınması çağrısı yaptı: “Gürpınar Ovası, çok verimli bir alandır. Zaten tarihte de ilçe sınırlarında bulunan Hoşap Kalesi hem barınma hem de depo olarak kullanılmış. Bu değirmenlerden öğütülen un, kalede depolarda muhafaza ediliyordu. Buralarda yüzlerce insan geçimini sağlıyordu. Dünyanın hiçbir yerinde teknoloji kullanılmadan aktif olarak çalıştırılan 40 değirmen yoktur. Bu önemli bir mirastır ve yok olmadan koruma altına alınmalıdır.”
Son değirmen ustası, tamamını onarmaya hazır
Tarihi değirmenlerden birini tadilattan geçirerek tekrar faal durumuna getiren ilçe sakinlerinden Mehmet Sıddık Yılmaz, kendisinin ilçede kalan son değirmen ustası olduğunu söyledi. Değirmenlerin isimlerini sayılarından aldığına değinip buradaki unun tadının başka olduğunu vurgulayan Yılmaz, şunları anlattı: “Burada yan yana dizilen 40 değirmen bulunmaktaydı. Bunların tamamı teknolojiden uzak suyun gücü ile çalışmaktaydı. Burada kepekli ve tadı bambaşka bir un elde ediliyordu. Bir zamanlar bu değirmenlerin önünde insanlar buğdayı un yapmak için günlerce nöbet bekliyordu. Her biri birer fabrikaydı. Ancak şu an bizim onardığımızın dışında faal olan değirmen yok. Eğer imkân verilirse ve bir destek olursa ben bunların tamamını onarmaya hazırım. Yeter ki imkân olsun. Zaten bunlar koruma altına alınıp onarılmazsa tamamı yok olup gidecek. Birkaç yıl sonra sadece ismi kalacak.”
HABER : KEJE GÜLER / VAN
Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. KVKK uyarıları ve detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.