DOLAR 34,3508 0.12%
EURO 37,4766 0.75%
ALTIN 3.030,130,40
Ankara

AZ BULUTLU

Van’da tarihe direnen “40 Değirmenler” onarılmayı bekliyor
  • 9.Köy
  • Çevre
  • Van’da tarihe direnen “40 Değirmenler” onarılmayı bekliyor

Van’da tarihe direnen “40 Değirmenler” onarılmayı bekliyor

Urartulardan kalan yaklaşık 3 bin yıllık, yan yana ve aynı su kaynağından beslenen 40 Değirmenler, onarılmayı bekliyor. Bir önceki Gürpınar Belediye Başkanı Yıldız, değirmenlerin onarılması kararı aldıklarını ancak hayata geçiremediklerini söylerken korumaya alınması çağrısında bulundu. Tarihi değirmenlerden birinin tadilatını yapan ilçedeki son değirmen ustası Yılmaz, tamamını onarmaya hazır olduğunu söyledi

ABONE OL
10 Ekim 2020 00:00
Van’da tarihe direnen “40 Değirmenler” onarılmayı bekliyor
0

BEĞENDİM

ABONE OL
Van merkeze 20 Km. uzaklıktaki Gürpınar İlçe merkezinde bulunan ve tarihi kaynaklara göre, Urartular tarafından yapılan 40 değirmen (Çil Aş), birkaç metre aralıklarla yan yana duruyor. Urartu döneminden kalan yaklaşık 2 bin 700 yıllık 40 değirmen, onarılmayı bekliyor. Tamamı aynı su kaynağından beslenen tarihi değirmenlerin, 15 tanesi 2010 yılına kadar faaldi. Değirmenlerin tamamı daha sonra üretim yapılmamasından dolayı kapandı. Bazı değirmenler eve dönüştürülürken, kalanlar yıkılmaya terk edildi.

Bir tarih yok oluyor

Gürpınar’ın bir mahallesine ismini veren tarihi Kırkdeğirmenler, yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. Urartular zamanında Şamran Kanalı ile birlikte inşa edilen 40 değirmen, şimdi harabeye döndü. 2016 yılından Gürpınar Belediye Başkanı seçilen ve 2017 yılından görevden alınarak yerine kayyum atanan Zeki Yıldız, belediye olarak en önemli projelerinden birinin 40 değirmenin onarılarak üretime ve turizme kazandırmak olduğunu ancak görevden alındığı için bu projeyi hayata geçiremediklerini belirtti.

Görevden alınmalarına neden olan yargılamayla ilgili olarak belediye personeli ile birlikte yargılandıkları davadan beraat ettiklerini bildiren Yıldız, “Gürpınar, onlarca tarihi yapıya sahip bir yer. Bunlardan biri de tarihi değirmenlerdir. Biz göreve geldiğimizde, ilk işimiz burayı sit alanı olarak kayıt altına aldırdık. Sonrasında yan yana dizili 40 değirmenin onarılarak hem üretime hem turizme kazandırmak için çalışma başlattık. Ancak göreve devam edemediğimizden süreci tamamlayamadık” açıklamasında bulundu.

Belediye eski Başkanı Yıldız, değirmenlerin özelliğiyle ilgili de şu bilgileri verip koruma altına alınması çağrısı yaptı: “Gürpınar Ovası, çok verimli bir alandır. Zaten tarihte de ilçe sınırlarında bulunan Hoşap Kalesi hem barınma hem de depo olarak kullanılmış. Bu değirmenlerden öğütülen un, kalede depolarda muhafaza ediliyordu. Buralarda yüzlerce insan geçimini sağlıyordu. Dünyanın hiçbir yerinde teknoloji kullanılmadan aktif olarak çalıştırılan 40 değirmen yoktur. Bu önemli bir mirastır ve yok olmadan koruma altına alınmalıdır.”

Son değirmen ustası, tamamını onarmaya hazır

Tarihi değirmenlerden birini tadilattan geçirerek tekrar faal durumuna getiren ilçe sakinlerinden Mehmet Sıddık Yılmaz, kendisinin ilçede kalan son değirmen ustası olduğunu söyledi. Değirmenlerin isimlerini sayılarından aldığına değinip buradaki unun tadının başka olduğunu vurgulayan Yılmaz, şunları anlattı: “Burada yan yana dizilen 40 değirmen bulunmaktaydı. Bunların tamamı teknolojiden uzak suyun gücü ile çalışmaktaydı. Burada kepekli ve tadı bambaşka bir un elde ediliyordu. Bir zamanlar bu değirmenlerin önünde insanlar buğdayı un yapmak için günlerce nöbet bekliyordu. Her biri birer fabrikaydı. Ancak şu an bizim onardığımızın dışında faal olan değirmen yok. Eğer imkân verilirse ve bir destek olursa ben bunların tamamını onarmaya hazırım. Yeter ki imkân olsun. Zaten bunlar koruma altına alınıp onarılmazsa tamamı yok olup gidecek. Birkaç yıl sonra sadece ismi kalacak.”

HABER : KEJE GÜLER / VAN

En az 10 karakter gerekli
Gönderdiğiniz yorum moderasyon ekibi tarafından incelendikten sonra yayınlanacaktır.


HIZLI YORUM YAP

Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. KVKK uyarıları ve detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.