Van’da her sokak başında çocuk işçiler var

1

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Barış Dönmez / Kapak Fotoğrafı: DepoPhotos

UNICEF verilerine göre Türkiye’de en az 42 bin çocuk “sokaklarda” çalışıyor. Ancak resmi olmayan kaynaklar bu rakamın 80 bine kadar arttığı yönünde. Bu çocukların büyük çoğunluğu, “daha iyi yaşam şartları için şehirlere göç eden” ailelerin çocukları; bunlara başka ülkelerden gelen mülteci çocuklar da ekleniyor. TÜİK verilerine göre ise çocuk işçi sayısı 720 bin civarında. Bu rakamın içinde MESEM’ler bünyesinde çalıştırılan öğrenci çocuklar yer almıyor. Çocuk işçiliğinden ve sokakta çalışan çocuklardan en muzdarip şehirlerden biri de Van. Kentte her sokak başında çocuk işçilerle karşılaşmak mümkün. Bazıları araba camı temizliyor, bazıları mendil veya çiçek satıyor, bazıları ise lokantalara ekmek taşıyor. Soğuk hava koşullarında çalışan çocuklar, genellikle aile ekonomisine katkı sağlamak için bu işleri yaptığını söylüyor. Çoğunluğu okul harçlığı çıkarmaya çalıştığını belirten çocukların arasında mülteci ailelerin çocukları da var.

“Çocuk işçilerin ve onlara yönelik hak ihlallerinin takipçisiyiz”

Van Barosu İnsan Hakları Merkezi Çocuk Hakları Komisyonu üyesi Avukat Abdulhakim Baycan, çocukların iş gücü olarak kullanılmasının başlıca sebebinin ekonomik olduğunu söyledi. Çocuk Hakları Komisyonu olarak çocuklara hukuki destek verdiklerini, sosyal sorumluluk projeleri yaptıklarını ve çocuklarla ilgili hak ihlallerinin takipçisi olduklarını belirten Av. Baycan, çocuk işçi sayısının fazlalığına dikkat çekti.

“Çocuk işçiliği yönetmelikte tanımlanmış ancak çocuklar çalışmamalı”

Çocuk ve Genç İşçilerin Çalıştırılma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelikte genç işçinin, “15 yaşı tamamlamış ancak 18 yaşını tamamlamamış kişi” olarak tanımlandığını aktaran Av. Baycan, şunları söyledi: “Yönetmelik, çocuk işçiyi ise ‘14 yaşını bitirmiş, 15 yaşını doldurmamış ve ilköğretimini tamamlamış kişi’ olarak tanımlar. Bu yönetmenlikte çocukların ve genç işçilerin hangi koşullarda çalıştırıldığı, nasıl çalışacağı, hafif işlerin ne olacağı hakkında tanım yapılmış. Ancak bizler hiçbir zaman hiçbir çocuğun çalışmasından yana değiliz.”

Çocukların, çocukluklarını yaşayacağı zamanı çalışarak geçirmesinin ve bunun mevzuat ile düzenlenmesinin de sosyoekonomik gerçekliklerden kaynaklandığını dile getiren Av. Baycan, refah düzeyi yüksek ülkelerde çocuk işçiliğinin çok az olduğunu vurguladı.

“Sokakta çalışan çocuk örgün eğitimden uzaklaşıyor”

Sokaklarda her köşe başında çalışan çocuk işçilerin, düşük gelirli aileler ile mülteci ailelerin çocukları olduğunu ifade eden Av. Baycan şöyle konuştu: “Ülkemizde çocuk işçiliğinde artış, ailelerin ekonomik açıdan zor durumda olmalarından kaynaklanmaktadır. Bu da çocukların örgün eğitimden uzaklaşmalarını, uzaktan eğitime yönelmelerine neden olmaktadır. Yani çocuklar çalışmak zorunda kaldıkları için örgün eğitim yerine açık liselere yöneliyorlar. Van’da bu şekilde çocuklara her sokakta, köşe başında rastlamak mümkün ve bunlar ya araç camları siliyor ya mendil satıyor. Gelir düzeyi düşük ailelerin çocuklarının yanı sıra, göç ve iltica sonucu ülkeye gelmiş olan mültecilerin çocuklarını da görmek mümkün. Sokakta çalışan mültecilerin çocukları genelde 14 yaşından küçük. Bu çocuklar ne yazık ki birçok farklı iş kolunda çalıştırılıyor.”

“Madde kullanımı ve istismar var”

Çocuk işçiliğinin, çocukların yaşamlarını tehdit ettiği gibi geleceklerini de olumsuz etkilediğine dikkat çeken Av. Abdulhakim Baycan, “Sokaklardaki bu çocuklar çoğu kez istismara da maruz kalıyor” dedi. Sokakta çalıştırılan çocukların kimsenin gözetimi altında olmadıkları için her türlü istismara uğradıklarına vurgu yapan Av. Baycan, “Bu istismar cinsel olabilir, şiddet olabilir. Üstelik çocuklar sokaklarda uyuşturucu ve uyarıcı maddeye de maruz kalabiliyor, bunlara daha kolay ulaşabiliyor” diye konuştu. Av. Baycan, “Sosyoekonomik sorunların çözülmesi, bölgesel kalkınma planlarıyla istihdamın artması lazım. Sosyoekonomik artış sadece kişiye ve ailesine iş temin ederek sağlanmıyor. Kazandıkları para ile de yaşamını sürdürebilmeleri lazım. Ancak bu şekilde çocuk işçiliğinin önüne geçilebileceğini, en azından sokakta çalışmak zorunda kalan çocukların sayısının azalabileceğini düşünüyorum” diye konuştu.