Türkiye ile Suriye arasında, 11 yıllık iç savaşın ardından bakan düzeyinde ilk görüşme ile ilişkilerin “normelleştirilmesi” için adım atıldı. Ancak uluslararası ilişkiler uzmanlarına göre bu normalleşme beklendiği kadar hızlı olmayabilir.
Prof. Dr. İlhan Uzgel, 9. Köy’e yaptığı açıklamada, Suriye’nin şu an da acil olarak Türkiye ile ilişkileri düzeltmeye dair bir ihtiyacı olmadığını kaydederek, “Türkiye’de hükümet değişse bile ertesi gün bir normalleşme olmaz” dedi.
Suriye ile normalleşme girişiminin, Türkiye’de yaklaşan seçimlerle ilgili bir boyutu olduğuna dikkat çeken Prof. Uzgel, ‘’Erdoğan, Suriye üzerinden iç politikada biraz daha popülaritesini canlı tutmaya çalışıyor. Bunun yollarından birisi de Suriye’ye yapılacak bir askeri harekât daha. Bu askeri harekâtın yapılabilmesi için Rusya’nın da desteğine ihtiyacı var’’ diye konuştu.
Bölgede pek çok aktörün rol oynamasından dolayı Suriye’de şu an statükonun değişmesinin istenmediğini söyleyen Uzgel, “Suriye’nin de şu anda acil olarak Türkiye ile ilişkileri düzeltmeye dair bir ihtiyacı yok’’ dedi.
Türkiye’nin mevcut koşullarda Suriye’nin yaklaşık yüzde 10’unu kontrol ettiğine de dikkat çeken Prof. Uzgel, şöyle konuştu;
‘’Türkiye şu anda Suriye’nin yüzde onunu kontrol ediyor. Cihatçı grupları maaşa bağladı ve besliyor. Bunlar rejimin güvenliğine belki de ülkenin toprak bütünlüğüne aykırı eylemler. Şam’ın terörist dediği unsurları besliyor. Türkiye ile bu kadar sorunlu karmaşık bir ilişki içinde iki tarafında ‘hadi unutalım yolumuza devam edelim’ gibi bir şey demesi kolay değil.”
“Suriye yönetimi Türkiye’deki Suriyelileri geri istemiyor”
Türkiye’deki Suriyeli sığınmacılar konusunda ise Uzgel, “Türkiye’de gelen dört milyona yakın bir kitle söz konusu. Bunların geleceği ile ilgili karara varmak kolay değil” dedi. Bu konuda Suriye için durumun farklı olduğunu belirten Uzgel, “Muhtemelen Suriye yönetimi bu mültecilerin geri dönmesini istemiyor. Nüfusun değişmesi ya da dönüşmesinden memnun olduğu yönler var. Bu konuda kolay bir çözüme ulaşılma olasılığı şimdilik yok” yorumunu yaptı.
“Şam, Türkiye’nin Suriye’nin kuzeyinden çekilmesini istiyor”
Gazeteci Hediye Levent ise 9. Köy’e yaptığı açıklamada Rusya’da gerçekleştirilen görüşmenin iki önemli yansıması olduğunu vurguladı. Bunlardan ilkinin, görüşmenin kamuya açık şekilde yapılması, ikincisinin ise savunma bakanları düzeyinde gerçekleşmesi olduğunu kaydeden Levent, “Şam’ın Türkiye’den iki temel şartı vardı. Bunlardan biri Suriye’nin kuzeyinden Türkiye’nin çekilmesi, ikincisi ise Türkiye’nin Suriye’nin kuzeyinde desteklediği eski adıyla ÖSO yeni adıyla Milli Ordu adı verilen silahlı gruba verdiği desteği kesmesiydi” dedi.
Moskova’daki görüşmenin ardından Suriye’nin bazı bölgelerinde Ankara-Şam temaslarının protesto edildiğini de hatırlatan Levent, bu gösterilerin Esad yönetimine karşı olmadığını kaydetti. Türkiye’nin bu konuda dikkatli olması gerektiğini vurgulayan Levent, “Türkiye’nin Suriye’de kalmasına ihtiyacı olan on binlerce silahlı militan var. O yüzden provokatif girişimlerin önüne geçilmesi gerekiyor’’ diye konuştu.
Levent, Türkiye ve Suriye görüşmesine dair Suriye medyasında henüz olumsuz bir tepkinin yer almadığını belirterek, “Ankara ve Şam ilişkilerinin normalleşmesini de önemli ve gerçekçi buluyorlar” dedi.
“Ankara’dan net olarak bir çekilme taahhüdü yok”
Gazeteci Fehim Taştekin ise, Suriye’deki Türk askeri varlığının çekilmesi yönünde belirlenecek olası bir takvimin, normalleşmenin önünü açabileceğine dikkat çekti.
Taştekin, “Suriyeli milletvekili Mayda el Ali, hükümetin Türk güçlerinin çekilmesi, teröristlere desteğin kesilmesi ve halkı su kaynaklarından mahrum bırakmaması şartları yerine getirilmediği sürece Türkiye ile normalleşmeyi kabul etmeyeceğini söylüyor. Ankara’dan net olarak bir çekilme taahhüdü yok” dedi.
Bakan düzeyinde ilk temas Moskova’da olmuştu
Suriye ile Türkiye arasında bakan düzeyindeki ilk temas, Aralık ayının sonunda Rusya’da gerçekleşti. Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Moskova’da Suriyeli mevkidaşı Ali Mahmud Abbas ile görüştü. Toplantıya iki ülkenin istihbarat başkanlarının yanı sıra Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu da katıldı.
Moskova’daki üçlü görüşmenin ardından Milli Savunma Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamada, toplantıda Suriye krizi, mülteci sorunu ve Suriye topraklarında bulunan tüm terör örgütleri ile ortak mücadelenin ele alındığı belirtildi.
HABER : Haber: Erva Gün
Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. KVKK uyarıları ve detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.