Gazetecilere yönelik hak ihlalleri, habere yönelik engellemeler, medya kuruluşlarına yönelik baskılar gibi nedenlerden dolayı iletişim fakülteleri son sınıf öğrencileri gelecek endişesi yaşıyor.
Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS) tarafından hazırlanan rapor, basın özgürlüğüne yönelik yasama, yargı, yürütme ve üçüncü kişilerden gelen müdahalelerle beraber basın özgürlüğü mücadelesini zayıflatmak için uygulanan sendikasızlaştırma, güvencesiz çalışma dayatmalarına mercek tutuyor.
TGS’nin SGK’dan edindiği verilere göre Türkiye’de 23 bin 306 gazeteci olduğunu, TÜİK verilerine göre 2020 yılında genel işsizlik oranı yüzde 13,2 iken gazetecilik mezunları içinde işsizlik oranı yüzde 27,7. Güvencesiz ve sigortasız çalışanlar da dahil edildiğinde gazeteciler içindeki işsizlik oranı yüzde 35-40 seviyesine çıktığı belirtildi.
‘Ek iş yapmadığın sürece geçimin imkansız’
Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi İletişim Fakültesi son sınıf öğrencisi Simay Koçak, son sınıf öğrencileri olarak gazetecilik yapmaya dair umutlarının kalmadığını, sektör değiştirebileceklerini söylüyor:
“Gazetelerin kadrolu eleman alımı yok. Ulusal ajansların kemik kadroları olduğundan dolayı yeni mezun olmuş bir gazeteciyi çalıştırmak istemiyor. Yerelde çalışan gazeteciler ise çok komik ücretlere çalıştırıyorlar. Ek iş yapmadığın sürece geçimin imkansız. Ne yazık ki bu ülkede, ifade özgürlüğü trajikomik bir durumda. Bir tarafta ana akım medya olarak adlandırılan ve hükümet ne isterse onu yazan bir kesim var. Diğer tarafta ise kendi yayın politikaları doğrultusunda toplum için haber yapan, bir elin parmak sayısını geçmeyen gazeteciler var.”
“Günümüz şartlarında gazetecilik tam anlamıyla yapılmıyor”
Ondokuz Mayıs Üniversitesi İletişim Fakültesi son öğrencisi Şule Yılmaz, iletişim fakültesini isteyerek ve severek tercih ettiğini söyledi. Yüksek Lisansı kazanması durumunda hayaline ulaşacağını dile getiren Yılmaz, şunları söyledi:
“Günümüz şartlarında gazetecilik tam anlamıyla yapılmıyor. Çünkü yanlı olma durumu oldukça fazla. İletişim Fakültesi sayısı oldukça çoğaldı. Çoğaldığı kadar iş olanağı sağlanamıyor ve üniversite okumadan da dolaylı bir şekilde iş imkanı sağlandığı için bu bölümde okuyanlarda iş bulma kaygı çok oluyor. Türkiye’de gazetecilik denildiğinde aklıma taraflı gazeteler ve online gazetecilik geliyor. Gazetecilik güzel bir meslek ama hem okuyup hem deneyim kazanmak gerekiyor tabi bu ikisini bir arada yürütmek oldukça zor. Her meslek gibi çaba ve gayret en önemlisi atik olmak gerekiyor.”
‘’Senin dilin sivri, kalemin kuvvetli, tutuklanırsın’’
Selçuk üniversitesi Reklamcılık bölümünden mezun olan Ayyıldızsoft dijital pazarlama müdürü Asena Ak, ülkede gazetecilik etiğine uygun haber yapılmadığını ifade ederek şunları söyledi:
“Ülkemizde medya ne yazık ki özgür değil. Keşke bağımsız bir medyayla çarpıcı gerçeklik ortaya çıksaydı. Bugün şartlar öyle bir halde ki R harfiyle başlarken üç kez düşünülüyor. Sözüm ona düşünce platformu olan twitterda dahi. İnsanların barınma yaşama hakkı yokken bu ülkede medyanın bağımsız olmasını beklemek büyük bir hayalperestlik olur. 18 yaşındayken ‘Gazetecilik okumak istiyorum ben’ dediğimde annemin ‘’Senin dilin sivri, kalemin kuvvetli. Tutuklanırsın.’ Diye karşı çıkması sonucu reklamcılık okumuştum. Bir kez daha hak verdim anneciğime. Üniversitenin öğrencilik yıllarında sadece öğrencilik yapan herkes hangi bölümden olursa olsun iş bulma kaygısıyla karşı karşıyadır. Keşke istihdam gücü kadar üniversite öğrencisi olsa ve kimse işsizlikle mücadele etmek zorunda kalmasa.”
“Hayalim bir yönetmen olmaktı fakat haberin içine girince o hayalimden uzaklaştım”
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Gazetecilik bölümüne son sınıf öğrencisi Ozan Şahin, “Sinemacı bir kafam vardı bu sektörün daha çok sinema tarafıyla ilgileniyordum. Üniversiteye girerken hayalim bir yönetmen olmaktı fakat haberin içine girince hem o hayalimden uzaklaştım hem de kendimde yeni yetkinlikleri fark ettim. Medya sonsuz bir deniz gibi her gün yeni bir şeyler öğreniyorsunuz ve hayallerinizde değişiklikler olabiliyor. Biz de yeni gençler olarak bu sistemi değiştirmek istiyoruz liyakatli, objektif, gazetecilik meslek etiğine sahip ve gerçekten sahada üretim yapan habercilerin olduğu bir temel ve sistem kurmalıyız.”
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Gazetecilik/Halkla İlişkiler ve Tanıtım Bölümü yüksek lisans öğrencisi Senem Yılmaz da şu görüşleri paylaştı:
“İnternetin yaygınlaşması gazetecilik pratiğinde değişime sebep oldu. Doğru ve güvenilir habere ulaşmak neredeyse imkansız. Ülkemizde neredeyse çoğu öğrenci kendi bölümünde iş bulamıyor. Farklı sektörden gelen kişilere bakıyoruz ki gazetelerde köşe yazıları ya da görüşler bildiren birçok yazı yayınlamışlar. Gazetecilik veya iletişim fakültesinde okuyan öğrencilerin geleceğe dair veya kendi mesleklerine olan işsizlik kaygısının bir sebebi de sektördeki özel girişimler. Güvence olmadan çalıştırılan kişiler, sürekli yapılan mobingler öğrencilerin kaygısını iyice artırıyor. Özellikle tüm kurumlarda bulunan torpiller biz öğrencilerin umudunu iyice yok ediyor. Mezun olmaya yakın öğrenciler veya mezun olan öğrenciler, deneyimsiz oldukları gerekçesi ile işe alınmak istenmiyor.”
“Tanıdığım birçok gazeteci şu an işsiz”
Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi son sınıf öğrencisi Gül Nihal Aydın, son sınıf öğrencileri olarak gazetecilik yapmaya dair umutlarının kalmadığını, bu gidişle teknik üniversitelere yöneleceğini kaydetti. Çalışabileceği medya kurumları ile ilgili seçeneklerin azlığından şikayet eden Aydın, şunları söyledi:
“Gazetecilik öğrencileri olarak gelecek endişesi yaşıyoruz. Karşımızda muhatap alabileceğimiz kimse yok. Stajyerlik döneminde maddi manevi sömürüldüğümü anlayıp nankör bir sektörde olduğumu fark ettim. Üniversitenin ilk yıllarında ulusal ajanslarda ve büyük kanallarda çalışmayı hedeflemiştim. Hatta benim okulu bırakmama nedenim kendimi bu şekilde avutuyor almamdı. Ama ortada ne ajanslar kaldı ne de benim hayallerim. Yani bize seçenek bırakmadılar. Tanıdığım birçok gazeteci şu an işsiz. Onları görünce çalışsam bile ‘Ben de onlar gibi olacak mıyım?’ diye kaygılanıyorum.”
HABER : HALİT DEMİR / HATAY
Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. KVKK uyarıları ve detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.