Nüfus Mübadelesi’nin 100. yılında “gidenler ve kalanlar” anıldı

Türk-Yunan nüfus mübadelesinin 100. yıl dönümünde “gidenler ve kalanlar” Bursa’da anıldı.

Mübadelenin hafıza mekanı olan Görükle Mübadeleevi’nde gerçekleşen etkinlikte,  Lozan Mübadilleri Kültür ve Dayanışma Derneği kurucu üyelerinden Mübadeleevi sorumlusu Bayram Akıncı ve Nilüfer Belediyesi Kültür Müdürlüğü görevlilerinden Eirini Kalogeropoulou Yalçın, hem Türk, hem de Rum mübadillerin yaşamları hakkında bilgiler verdi.

Mübadeleyi yaşayanların anlatılarının aktarıldığı etkinlikte konuşan Akıncı, kendisinin de ikinci kuşak mübadillerden olduğunu vurgulayarak, “Biz bu topraklarda doğduk. Ancak babalarımız Balkanlar’dan geldi. Babalarımızın birçoğu memleket dedikleri yerleri bir daha göremeden bu dünyadan gittiler. Onlar için bu durum çok acı. Biz onların yetiştirdiği çocuklar olarak mübadeleyi gelecek nesillere aktarmaya, o duyguları yaşatmaya çalışıyoruz” dedi.

Mübadillerin yaşamlarından bahseden Yalçın ise, “Sadece mübadeleyi anlatmıyoruz. Yerel açıdan bakarak mübadeleden önce Rum köyü olan Görükle köyünün de tarihini, mübadeleyi yaşayanların öz anlatılarıyla aktarıyoruz” diye konuştu.

Mübadele anma etkinliği katılımcılarından Asuman Ayhan 9. Köy’e yaptığı açıklamada, her iki toplumun kullandığı eşyaları tanıtma açısından anma etkinliğinin güzel olduğunu vurgulayarak, “Etkinlik sırasında mübadele edenlerin eşyalarını görünce çok heyecanlandım. Ne şartlarda yaşamış olduklarını görmüş oldum. Kullandıkları eşyaları gördükçe onların hayatlarını tahmin etmeye çalıştım. Ailemde Bulgaristan’dan gelenler var. Annem hep kaçamak yemeğinden bahsederdi. Az önce o yemeğin ne olduğunu da öğrenmiş oldum” dedi.

Etkinliğe katılanlardan Günseli Tuzcu ise dedesinin Yenice’den göç ettiğini söyleyerek, ailesinin göç hikayesi hakkında yeni bilgilere ulaştığını ve bu nedenle anma etkinliğine katıldığını belirtti. Tuzcu, “Anma etkinliği, atalarımızdan esinti gibi oldu. Maalesef dedemden göç ile ilgili bilgi aktarımı çok olmadı. Bu zamana kadar aktarılan bilgileri etkinlik sayesinde tazelemiş oldu” dedi.

Etkinlik sonrasında 9.Köy’e açıklamalarda bulunan Lozan Mübadilleri Kültür ve Dayanışma Derneği Başkanı Ali Korkut, şu bilgileri verdi;

“Mübadele dünya üzerinde zorunlu anlaşmayla insanların vatanlarından koparılmasıdır. Lozan Antlaşması kapsamında imzalanan Nüfus Mübadelesi sözleşmesiyle Müslüman Türkler ve Ortodoks Rumlar yer değiştirmiştir. İki milyonun etkilendiği insanlık dramı yaşanmıştır.”

Korkut, kendisinin üçüncü kuşak mübadil olduğunu söyleyerek, “O zaman göç etmiş büyüklerimizin hatıralarını, yaşamlarını, mücadelelerini yeni nesillere aktarmaya çalışıyoruz. Mübadelenin 100. yılında atalarımızın kültürünü, mübadeleyi düzenlediğimiz etkinliklerle daha iyi anlatmaya çabalıyoruz. Mübadeleyi anlatırken tek temamız da ‘barış içinde yaşamak’. Bir daha zorunlu göçler ve savaşlar olmasın istiyoruz” dedi.