Kaybolmayan meslek: Gramofonculuk

 

Günümüzde yaygınlığını kaybeden gramofon, Gaziantep’teki Yeni Han’da yaşatılıyor. Yeni Han içerisinde bulunan dükkanında gramofonun tamirciliği ve yapımıyla uğraşan Zeynel Toparlı, ticaretin olduğu yerde gramofonculuk mesleğinin de yok olmayacağını söyledi. 30 yıldır gramofonculuk yapan Toparlı 9. Köy’e yaptığı açıklamada, mesleğe babasının yanında başladığını, asıl işinin mobilyacılık ve antikacılık olduğunu belirtti. Şehirde birkaç gramofoncunun daha bulunduğunu söyleyen Toparlı, şöyle konuştu:

 

“Bu işi genelde eski işletmeler yapıyor. Günümüzde bunlar bulunmuyor ama arayanlar buluyor. Mesleğimizin sorunlarından biri çırak yetişmemesi. Çırak bulamayınca hanımımla beraber çalışıyorum. Herkes memur olmak istiyor. Tabii ki de okusunlar ama bu gibi meslekleri yaşatmak için de onlara ihtiyacımız var. Herkes masabaşı iş istiyor. Bu durumda kol gücüyle çalışılan alanlarda yetişen elemanlar bulunmuyor. Çevre illerden birçok müşteri geliyor. İstanbul’a bile gönderiyorum. Satışlarımız iyi durumda. İnsanların antika eşyalara olan ilgisi çok yoğun. Çünkü insanlar eski güzel günlerini özlüyorlar.“

Bulunamayan parçaları da kendilerinin imal ettiklerini söyleyen Toparlı, “Gramofon şu an moda. Alıp memnun kalan insanlar daha sonra gelip yakınları için de alıyorlar. Küçük bir vazo almak yerine bunu alabilirler. Meraklısı olan ve ilgi duyan insanlar için pek de pahalı sayılmaz. Gramofon bütün plakları çalıyor ve görüntüsü de çok güzel” dedi.

 

Hediyelik eşyacıların ürünlere yoğun ilgi gösterdiğini söyleyen Toparlı, mesleğin ilgiyle karşılandığını ve yok olmadığını dile getirdi. Bazı gramafon malzemelerini bulamadığını kaydeden Toparlı, “Mesela parçaların hepsi farklı. Bu işte her detayı, ürünün her parçasını biz yapıyoruz. Para getiren her şeyi yapıyoruz” dedi.

Marangozluktan gramofonculuk mesleğine geçiş sürecine değinen Toparlı, orijinalinin pahalı olduğunu ve bazen çalışmadığını söyleyerek gramofon tamirinin daha yararlı olduğunu da belirtti. Mesleğe yeni başlayacak olanların önce çıraklık dersi almaları gerektiğini söyleyen Toparlı, “Çırak olmak isteyen birine cevabınız ne olurdu?” sorusunu şöyle yanıtladı; “Çırak gelmez. Çünkü biz o çırağın parasını veremeyiz. Gönüllü olmaz, gönüllü olması için işi severek yapması lazım. Bir de çırak rahat işe geliyor veya çok para beklentisiyle işe geliyor.”