İşsiz Engelliler: “Yasalar Sadece Görüntü Olarak Var”

1

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Haber: Esin Özdemir.
Kapak Fotoğrafı: Depophotos

Türkiye’de işsizlik giderek artan ve yakıcı bir sorun olarak gençleri bunalıma itiyor. Kamuda ve özel sektörde aslında “engelli istihdam” kotalarının varlığına karşın, engellilerin iş bulabilmesi hiç de kolay değil. Engelli gençler, iş bulamamaktan yakınırken, “Yasalar sadece görüntüde var” diyor. 

İstanbul Üniversitesi Gazetecilik Bölümü Öğrencisi Shakil Reja Efti ve eski Tekerlekli Sandalye Milli Takım Basketbol Oyuncusu Can Tenekeci, engelli bireylerin istihdam sorununu 9. Köy okurlarına anlattı.

Erişilebilirlik eksikliği

Gazetecilik Bölümü Öğrencisi Shakil Reja Efti, engelli bireylerin yaşadığı zorlukları ve kendi deneyimlerini şöyle aktardı: 

Shakil Reja Efti

“İstanbul’da yaşayan bir engelli olarak, engelli bireylerin uygun iş bulma konusundaki zorluklarına bizzat şahit olduğumu söyleyebilirim. Omurilik yaralanması nedeniyle 20’li yaşlarımda engelli oldum ve sınırlı hareketlilik ve tekerlekli sandalyeye bağımlılıkla karşı karşıya kaldım. Sadece engellilerin çalışabileceği bir iş değil, aynı zamanda engelli bireyler için eşit fırsatlar sağlayan bir iş bulmayı da zor bulduğumu söyleyebilirim. Engelli bireylerin iş hayatına katılımını sağlamak için yasalar mevcut olsa da bu yasaların uygulanması bazı alanlarda hala yetersiz.”

İstihdam olanaklarını geliştirmek için çeşitli kuruluşların çabaları da gördüğünü söyleyen Efti, “Ancak, İstanbul’da karşılaştığım en büyük zorluklardan biri, erişilebilirlik eksikliği. Pek çok binada, tekerlekli sandalyeler için rampalar, asansörler veya diğer yardımcı teknolojiler bulunmuyo ve bu durum engelli bireylerin iş yerlerine erişimini zorlaştırıyor. Bu erişilebilirlik eksikliği, toplu taşımacılığa da yayılmakta ve işe gidip gelmeyi zorlaştırabilir” dedi.

Uzaktan çalışabilme seçeneği

Shakil Reja Efti, uzaktan çalışmanın kendisi için hayat kurtarıcı olduğunu vurgulayarak, şunları söyledi: 

“Serbest yazar ve içerik üreticisi olarak çalışıyorum ve bu, evden çalışmama, kendi programımı yönetmeme olanak tanıyor. Uzaktan çalışma herkes için bir seçenek olmayabilir, ancak engelli bireylerin iş hayatında kalmaları ve ekonomiye katkı sağlamaları için harika bir yol. Tabii ki durum Türk vatandaşları için daha iyi olabilir; zira hükümetin engelli vatandaşlara istihdam konusunda yardım ettiğini varsayıyorum. Ben Bangladeş’ten gelen yabancı biri olarak İstanbul’daki tecrübelerimi paylaştım.”

Bangladeş’te yaşayan engellilerin yaşadığı istihdam sorununa da değinen Efti, “Engelli insanlar için olanakların daha kötü olduğu bir ülkeden geliyorum. Bangladeş, dünyanın en kalabalık ülkelerinden biri ve nüfusu Türkiye’ninkinin iki katı. İşsizlik Bangladeş’te düzenli bir sorun ve engelli insanlar için durum daha da kötü. Ancak bu sorunu aslında pek çok açıdan ele almalıyız. Nüfus ve iklimle ilgili kırılganlık nedeniyle Bangladeş zaten birçok zorlukla karşı karşıya, buna ek olarak, ülke yalnızca 52 yıllık çok yeni bir ülke. Hükümet, kapsayıcı bir toplum sağlamak ve engelli insanların haklarını garanti altına almak için birçok proje yürütüyor ancak bunları uygun bir şekilde uygulamak için uzun süre gerekecek gibi görünüyor” şeklinde konuştu. 

Çok yasa var ama

Can Tenekeci

Eski Tekerlekli Sandalye Milli Takım Basketbol Oyuncusu Can Tenekeci ise iş arama konusundaki deneyimlerini şöyle anlattı: 

“16 yıl boyunca sporculuk hayatım vardı. Belirli bir yaşa kadar, -yaşım tutmuyor- diye işe alınmadım. Yaşımız tutmaya başladı, bu sefer diploma… Tamam, liseyi açıktan okuyordum. Onu da bitirdim. Diplomamı da aldım. Bir-iki yıl oldu neredeyse. Hala işim yok. Bu sefer de diyecekler ki üniversite… Üniversite diplomanı alsan yine iş yok. Çok yasa var ama yasalar sistemde sadece görüntü olarak var. İcraatta yok. Sunulan birçok seçenek var fakat yararlanamıyorum. -Ortaokul diploman var, lise diploması gerekiyor- dediler. Lise diplomasını aldık, bu sefer -iş yok- demeye başladılar. E, iş neden yok? Pandemi geldi, hayat zorlaştı. Hep böyle büyük büyük bahanelerin acısını bizden çıkardılar.”