İlaç krizi derinleşti: İlaç firmaları etken madde, hastalar ilaç bulamıyor

Haber: Ezgi Bulut / Kapak Fotoğrafı: Depophotos

Türkiye, Kahramanmaraş’taki deprem felaketine odaklanmışken, ülkenin diğer kesimlerinde de ciddi bir ilaç krizi yaşanıyor.

Yüksek enflasyon, ilaç euro kuru ile reel kur arasındaki makasın giderek açılmasının önemli sonuçlarından biri eczane raflarının boşalması. Makas açıldıkça ‘yoka giren’ ilaç sayısı da artıyor, tedaviler yarım kalıyor. Yurtdışından ithal olarak gelen ilaçlardan sonra Türkiye’de üretilen ilaçların da piyasada bulunmaması ilaç krizini daha da derinleştirdi. Elinde reçeteyle eczane eczane dolaşan yurttaş ilaç bulamazken eczacılar ‘ilaç yok’ demeye utanır hale geldi.

9. Köy’e konuşan Bursa Eczacı Odası Başkanı Okan Şahin, ilaç yokluğu sorununun temel ilaçlara kadar yayıldığını dile getirdi. İlaç fiyatlarını belirleyen euro değerinin Aralık ayında yüzde 36,77 arttırılarak 7 lira 86 kuruştan 10 lira 75 kuruşa çıkarılması kararının, piyasadaki ilaç bulunurluğu sıkıntısına çare olmadığını ifade eden Şahin, yüzde 36,77’lik artışın ancak kısa sürekli bir pansuman etkisi gösterdiğini ifade etti.

Piyasadaki ilaç yokluk oranlarının yüzde 25 dolaylarında olduğunu ifade eden Şahin, “Türkiye ilaç pazarının yüzde 50’si yerli, yüzde 50’si ithal gözüyle bakıyoruz. Ancak yüzde 50’si yerli dediğimiz ilaçların neredeyse yüzde 80’inin etken madde veya yardımcı maddelerini yurt dışından ithal ediyoruz. Bu açıdan baktığımız zaman tamamıyla ülkemizde üretilen ilaç miktarı yüzde 10-15’ler seviyelerine ancak çıkabiliyor. İlaçta bu kadar da dışa bağımlı olduğumuz için bu sıkıntılar sürekli devam edecektir” dedi.

9. Köy’e konuşan eczacı Gökhan Yenigün ise, eskiden kronik ve ithal ilaçları bulmakta zorluk çektiklerini, şimdi ise akut ilaçlar denilen iltihabi hastalıklar, boğaz enfeksiyonu gibi sık karşılaşılan hastalıkların tedavisinde kullanılan temel ilaçları da bulamadıklarını söyledi. Çocuk ilaçlarının da ciddi oranda ‘yoka girdiğini’ aktaran Yenigün, hastaların tepkilerini şöyle anlattı;

“İnsanların kendisi için ilaç bulamadığında verdiği tepki ile çocuğuna ilaç bulamadığında verdiği tepki çok farklı oluyor. Maalesef üzücü diyaloglar yaşanabiliyor. Gelen hastaya ‘ilaç yok’ demek bizim için de üzücü. Hastayı başka eczaneye gönderirken içim rahatsız bir şekilde gönderiyorum. Biliyorum ki bende yoksa bir başka eczanede de yok.”Birçok meslektaşıyla ilaç stokları ile ilgili sürekli iletişim halinde olduklarını ifade eden Yenigün, bir mesajlaşma grubu kurduklarını ve bulamadıkları ilaçları hastalara yardımcı olmak için oradan diğer meslektaşlarına sorduklarını söyledi.

9. Köy’e konuşan Sırma İnce ise 7 yaşındaki kızının kullandığı kronik astım ilacını Sivas’ta bulamadığı için İzmir’e gidip aldığını söyledi. Bursa’da ikamet eden, kendisi de sağlık emekçisi olan Songül Aydın ise, kendisinin ve oğlunun kullandığı psikiyatri ilaçlarını Bursa, İstanbul, Ankara’daki eczanelere sorduğunu ancak bulamadığını söyledi. Aydın, ilaç arama sürecini şöyle anlattı;

“18 yaşındaki oğlum ve ben psikiyatri ilaçları kullanıyoruz. Doktorun yazdığı ilacı birçok şehirde aradık bulamadık. Muadili bir ilacı bir arkadaşımın aracılığı ile bulabildim. Muadil ilaç ile doktorun yazdığı ilaç arasında ücret farkı çıkmasına rağmen ilacı kullanmadığım zaman ciddi sıkıntılar yaşadığım için almak zorunda kaldım. Bazı ilaçlarımızın etken maddeleri muadilinde birebir aynı iken maalesef bazı ilaçlarımızda muadil gösterilen ilaçların etken maddesi farklı oluyor, bu da aynı ilaç yerine birkaç ilaç kullanmamıza sebep oluyor. Buna rağmen muadil ilaçları bile bulmak çok zor.”