Burak Altınok
Gürcistan’da iktidarda bulunan Gürcü Rüyası Partisi’nin, STK’ların finansmanında şeffaflık ve ülkeyi dış etkilerden korumak iddiasıyla gündeme getirdiği Yabancı Etki Yasası, son 2 ayda ülkede büyük çaplı protestolara yol açarken 3 Haziran 2024 tarihinde Gürcistan Parlamento Başkanı Şalva Papuaşvili’nin imzasıyla yürürlüğe girdi.
Gürcistan Cumhurbaşkanı Salome Zurabişvili’nin veto ettiği yasa, Gürcistan Anayasası’nda bulunan “Cumhurbaşkanı bir yasayı veto ederse parlamento başkanı yürürlüğe sokabilir” maddesinin kullanılmasıyla Cumhurbaşkanlığını aşarak kabul edildi. Yasa parlamentoda 30 hayır, 84 evet oyu almıştı.
Parlamento Başkanı Papuaşvili, yasanın temel amacının “Gürcistan’ı siyasi, ekonomik ve sosyal sistemlerin dış müdahalelerine karşı güçlendirmek” olduğunu savunurken protestocular bu görüşe katılmıyor. Güvenlik gerekçesiyle isimlerini açık yazamadığımız protestocular görüşlerini 9. Köy’e aktardı.
Tiflis’te protestoların olmadığı bir gün buluştuğumuz üniversite öğrencisi D.M., Gürcü halkının büyük bir çoğunluğunun yasayı, demokrasiyi tehdit etme potansiyelinden dolayı desteklemediğini ve kendisinin de yasaya karşı olduğunu şu cümleyle açıkladı, “Ülkemin demokrasisini tehdit eden her şeye karşıyım!”
Yasayı destekleyen insanların olduğunu da belirten D.T. ise destekçilerin iyi bir argümanı olmadığını, partilere veya siyasilere karşı duyulan fanatizmden dolayı yasayı desteklediklerini bildirdi. Yasanın, Gürcistan’ın Avrupa Birliği’ne tam katılımını da etkileyebileceğinin altını çizen D.M., “Ekim ayında yapılacak olan seçimleri bekliyoruz. Avrupa Birliği’nin tavsiyelerini yerine getirmek konusunda daha istekli olan insanları getireceğiz ve onlardan yasayı geri çekmelerini talep edeceğiz” dedi.
Gerçekleşen 10’a yakın büyük çaplı protestolarının çoğuna katılan D.K. de Gürcistan’da faaliyet gösteren STK’ların Gürcü halkının yararına çalıştığı için yasaya karşı olduğunu söyledi. D.K., “Hükümet, yasayı ülkeye ‘şeffaflık’ olarak pazarlıyor ama Gürcü halkı bu yasayı istemiyor. Gelecekte bu yasayı muhaliflere karşı kullanacaklar. Bu durum da demokrasimizi etkileyebilir, AB’ye katılım sürecine zarar verebilir. Bizler Ekim 2024 tarihinde yapılacak seçimleri bekliyoruz. O güne kadar şunu söyleyebilirim, Gürcistan hükümeti Gürcistan halkını ve Gürcistan’ı temsil etmiyor” dedi.
Protestoların neredeyse tamamına katılan, sosyal medyadan da protestoların görünürlüğü ve yayılımına destek veren T.C., hükümetin yasayı pazarlamasını “korkunç” olarak nitelendirdi. T.C., STK’ların LGBTİ+ propagandası ve din karşıtlığıyla suçlandığını söyledi. Yasaya karşı olduğunu açıkça beyan eden T.C., “Yasaya karşıyım çünkü özgürlüğümüzü kısıtlıyor. Neredeyse tüm STK’larımız AB’den fon alıyor ve bu yasa özgür medya başta olmak üzere birçok fırsatı elimizden alma potansiyeli taşıyor. Bu durum Avrupa Birliği’ne de aykırı olduğu için AB ile dostluğumuz da zarar görecek” dedi.
Konuyla ilgili sosyal medya platformu X hesabından açıklama yapan Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Gürcistan’daki durumu büyük bir endişeyle takip ettiğini ve Tiflis sokaklarında yaşanan şiddeti kınadığını açıkladı.
Paylaşımın son paragrafında yazan “Gürcistan bir yol ayrımında. Avrupa yolunda rotasını korumalıdır” söylemi ise 9.Köy’e konuşan Gürcistanlıların endişelerini yansıtır nitelikteydi.
Yabancı Etki Yasası, fonlanan medya kuruluşları, STK’lar ve diğer kar amacı gütmeyen kuruluşların, fonlarının yüzde 20’sinden fazlasını ülke dışından alması durumunda “yabancı bir gücün veya ülkenin çıkarlarını gözetiyor” olarak yorumlanması ve bu şekilde kayıt yaptırmaları zorunluluğu getiriyor.
Cumhurbaşkanı Zourabişvili ise yasanın ülkenin geleceği ve Gürcistan’ın özgür ve demokratik bir dünyanın parçası olmasının önünde bir set olacağını belirtiyor.
Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. KVKK uyarıları ve detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.