Gaziantepli fıstık kıran kadınlar, emeklerinin karşılığını alamamaktan şikâyetçi

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Gaziantep’in işçi semtlerinde yaşayan kadınlar, fıstık ve ceviz kırarak aile ekonomisine katkı sağlamaya çalışıyorlar. Kadınlar özellikle ilde üretilen fıstıkların çatlamamış olanlarını, evlerinin önüne serdikleri kilimler üzerinde kırıyorlar. Gaziantep’teki bazı fabrika veya fıstık üreticilerinin ihtiyacı olan Antep fıstığını kırma işini üstlenen kadınlar, gün boyu ellerinde çekiçlerle kendilerine verilen fıstık ya da cevizleri kırıp ayıklayarak para kazanıyorlar. Ancak bu işin çalışma koşulları oldukça ağır. Günde 10-12 saat fıstık kıran kadınlar, 10 kilogramlık çuval başına sadece 4 lira para alıyorlar. Fıstık kırma işini yapan Gaziantepli kadınlarla konuştuk.

Kırılan bir çuvaldan bir kilogram bile alınamıyor…

 Meryem Dişbudak, fıstık kırma işini 7 yıldır yapıyor. Mahalledeki kadınların fıstık kırdığını gördükten sonra bu işe başladığını anlatan Dişbudak, fıstığın yanında ceviz de kırma ve biber oyma gibi işler de yaptığını belirtti. Dişbudak, bu işe başlamasının asıl sebebinin evin ihtiyaçlarını karşılamak olduğunu dile getirip şunları söyledi:

“Eşlerimiz çalışıyor ancak bu dönemde sadece bir maaş ile geçinmek zor. Evin kirası, faturası derken elimizde zaten hiçbir şey kalmıyor. Bir de çocuklarınız varsa geçim daha zor oluyor. Onların okul masrafları, günlük harçlıkları oluyor. Ben de bunun üzerine fıstık kırma işine girdim.” 

Fıstık kırma işinin göründüğü kadar kolay olmadığına değinen Dişbudak, “Günde 12 saate yakın bu işi yapıyoruz. Saatlerce fıstık kırıp ayıklamak çok zor iş. Bazen iş bitince kolumuzu kaldıracak güç bulamıyoruz. Bir de tabii evin işleri de var. Bu işi yaparken aynı zamanda bulaşık, çamaşır, temizlik, yemek işlerini de halletmek zorundayız. Aldığımız para çok az, iş yorucu ama gene de bu işi yapmalıyız. Çünkü buradan evin günlük ihtiyaçlarını, en azından ekmek paramızı çıkıyoruz. Ama aldığımız paranın daha yüksek olmasını çok istiyorum. Kilolarca fıstık kırıyoruz ama günün sonunda bir çuval fıstıktan 1 kilogram bile alacak para kazanamıyoruz” diye konuştu.

Kadınlar arasında dayanışma var

Adile Künili de fıstık kırma işini, 15 yıldır yapıyor. İlk olarak annesinin yapmasıyla başlayan, annesine yardım ederek evin ekonomisine katkıda bulunan Künili, evlendikten sonra da bu işe devam etmiş. “Geçim derdi hiçbir zaman bitmez” diyen Künili, mahalledeki kadınların fıstık kırma işinde birbirlerine yardımcı olduklarını şu sözlerle anlattı:  

“Çocukluğumdan beri bu işi yapıyorum. Çünkü buradaki kadınların başka bir yerde çalışma şansı yok. Sürekli ev işleriyle ilgileniyoruz. Çocuklar, ev işleri derken eve bağlanmış durumdayız. Bu işin en rahat tarafı, evinin önünde yapılıyor olabilmesi. Buradaki tüm kadınlar bu işi yapıyor. Bazen evdeki işlerden dolayı fıstık kırmada yavaşlayabiliyoruz. Bundan dolayı işlerimiz gecikiyor. Ama burada bir gelenek var. O gün fıstık kırmayanlar, kıran kadınlara yardım ediyor. Böylelikle işlerimizi bitirebiliyoruz. Daha sonra işini da bitirenler, diğer arkadaşlarının yardımına koşuyor. Herkes birbirinin üzerinde çok yük olduğunu biliyor. Bu yüzden böyle bir dayanışma var. Aldığımız paranın bize çok büyük bir getirisi olmuyor ancak gene de evin ekonomisini rahatlatıyor. Hiç para kazanmamaktansa günde 20-25 lira kazanmak hiç yoktan iyidir.”

Bir maaşla geçinmek çok zor

Bu işi küçük yaşlarından itibaren yapan kadınlardan biri de Saliha Aysever. İşlerinin kolay olmadığını, ihtiyaçtan bunu yaptıklarına işaret eden Aysever, “Durumu iyi olan insanlar bu işi yapar mı hiç? Saatlerce çekiç sallıyoruz, fıstığı ayıklıyoruz. Buradaki neredeyse her evde bu iş yapılır, çünkü herkes geçim sıkıntısı yaşıyor. Kadınların eşlerinin çoğu fabrikada çalışıyor. Bir fabrika maaşı ile geçinebilmek çok zor. E biz de evde dururken bir yandan da bu işi yaparak kazanç sağlıyoruz” ifadelerini kullandı.

Çalışma koşullarının küçüklüğünde beri değişmediğini, aynı olduğunu belirten Aysever, sözlerini şöyle bitirdi:

“Çuval başına aldığımız para çok az artıyor. Bu konuda kimse bir şey de diyemiyor. Çünkü bu işi yapan o kadar insan var ki sen itiraz etsen gider yaptıracak başka birini bulur. Bu yüzden bir şey demeden işi yapmaya devam ediyoruz. Mahalledeki kadınlar ile bazen bir araya gelip yapıyoruz. Konuşuyoruz, sohbet ediyoruz. Bunun sayesinde iş biraz daha katlanılır oluyor. Bazen çocuklarım okuldan geldikten sonra bana yardımcı oluyorlar. Ben ailemin yanındayken de bu işi yapıyordum, şimdi de yapıyoruz. Belki ilerde benim çocuklarım da bunu yapmaya devam edecek. Aldığımız parayı küçümseyecek durumda değiliz. Çünkü bazen o paranın bile cebimizde olmadığı zamanlar oluyor.”

HABER : CENGİZ ANIL BÖLÜKBAŞ / GAZİANTEP – ARAŞTIRMA YAZISI