DOLAR 32,3726 0.16%
EURO 34,9773 -0.31%
ALTIN 2.324,510,23
Ankara
16°

PARÇALI BULUTLU

Gaziantep’i “Antebin 1000 yıllık hafızası” anlatıyor

Gaziantep’i “Antebin 1000 yıllık hafızası” anlatıyor

Göçün ve sığınmacı sorununun merkezindeki kent Gaziantep, savaşı, ekonomiyi, gastronomiyi konuşurken, tarihine, hafızasına hiç sıra gelmedi. “Antep kendisini anlatmıyordu, oysa yüzlerce yıllık mekanlar her şeyi anlatıyor” diyen Tarihçi Yazar Murad Uçaner tozlu sayfalar arasından, arka sokaklardan “Hafızasını Kaybeden Kent Anteb”i ortaya çıkardı.

ABONE OL
10 Ocak 2023 00:00
Gaziantep’i “Antebin 1000 yıllık hafızası” anlatıyor
0

BEĞENDİM

ABONE OL

Kültür, turizm, gastronomi alanında parlayan kent Gaziantep’in tek serveti baklavası ya da yemekleri değil. Tarihçi yazar Murad Uçaner, zengin tarihi, binlerce yıllık kütür varlıklarıyla Hafızasını Kaybeden Kent Anteb‘i çıkardı. Yoğun araştırmalar sonucu ortaya çıkardığı kitapta, Antep’in kimliğinin değişimini anlattı.  Toplumdaki dönüşümü mekanlar üzerinden tarif eden Uçaner, “Antep kendisini anlatamıyordu, yüzlerce yıllık mekanlar her şeyi anlatıyor” dedi. Ve şehirin arka sokaklarından, arşivin tozlu sayfalarından çıkararak “Hafızasını Kaybeden Kent Anteb”i parlattı; yok sayılanları hatırlattı.

Kendi çocukluğundan gençliğinden yola çıkarak, hatırladıklarıyla gerçeğin farklı olduğunu söyleyen Uçaner şöyle konuştu:

“2006’ya kadar Ermeni lafını duymadık buralarda. Çocukluğumda Surp Asdvadzadzin kilisesini hapishane olarak biliyorduk. Sonra baktık cami olmuş. Bize kilise olarak kimse söylemiyordu. Bu bir şekilde kentin hafızasını yitirdiğini gösteriyordu. Antepli Ermenilere o dönemde uygulanan politikalar gereği yaşama hakkı tanınmadı. Amacım bu hafızayı yeniden canlandırmak.”

Murad Uçaner, fotoğraf sergisi ile başlayan çalışmasında, tarihi ve olup bitenleri taş binaların diliyle aktarıyor. Bugün hala ayakta duran örnekler ve hikayeleri çok çarpıcı:

1-Amerikan Hastanesi (Azariah Smith Memorial Hospital)

Amerikan Hastanesi, Antep’te Ermeniler tarafından inşa edilen binalar içinde ilk günden bugüne kadar yapılış amacına uygun hizmet verebilen tek bina. Amerikan Hastanesi olarak anılsa da kurulduğu zamanki ismi Dr. Azariah Smith Memorial Hospital’dır. Son yıllarda, tarihi dokusuna sahip çıkılarak yenilenen hastane, Amerikan Hastanesi ismiyle faaliyet gösteriyor.

2-Kara Nazar Hanı

Günümüzde pasaj olarak kullanılan Kara Nazar Hanı, Nazar Ağa Nazeretyan tarafından 1876’da insanların alışveriş yapabilecekleri ve konaklayabilecekleri bir han olarak inşa edilmiştir. 1960’lı yıllarda Büyük Pasaj ismiyle anılmaya başlayan pasaj bugün Gaziantep’in en hareketli alışveriş merkezlerinden biridir. Karagöze Mahallesi’ne giden tek yönlü yolu takip ettiğinizde sağınızda Gaziantep’in en eski ve en canlı pasajlarından birine rastlıyorsunuz.

3-Kendirli Kilisesi

19. Yüzyılın sonlarında Fransiskan keşişler tarafından inşa edilen, Ermeni Fransiskan Manastırı olarak kurulan Kendirli Kilisesi, günümüze kadar farklı amaçlarla kullanıldı. 19. Yüzyılın sonlarında Akyol olarak adlandırılan günümüzde Atatürk Bulvarı’nda inşa edilen kilise, Çınarlı camiini geçince yolun kuzey tarafında Öğretmenevi bitişiğinde bulunmaktadır. Aynı zamanda M. Kemal Atatürk’ün 25 Ocak 1933 tarihinde Antep’te yapmış olduğu ziyaret esnasında kilisenin balkonundan halka seslendiği gündür.

4-Nersesyan Okulu 

167 yıl önce 1856 yılında kurulan bir okuldu. Antep’te 12 yıllık eğitim vermiş ilk Ermeni özel okuluydu. Milli Nersesyan Okulu adıyla kurulmuş olsa da halk tarafından Aşağı Mektep olarak anılırdı. Antep Harbi ile yıkılan okul günümüze kadar ulaşamamıştır.

5-Şeyh Fetthullah Camii

971 yılında adından da anlaşılacağı gibi Şeyh Fethullah tarafından yaptırılmış. Hamam ve Camii olarak inşa edilen Şeyh Fethullah Camii, Şehreküstü olarak adlandırılan bu mahallede günümüzde de aynı amaçlar için kullanılıyor. 

6-Mezarlıklar

120 sene öncesine kadar camilerin, kiliselerin ve sinagogun üç farklı inanç sisteminin mezarlıklarıydı. Kentin kuzeydoğusunda, Ali Neccar camiin 300-400 metre kuzeyinde günümüz İstasyon Caddesi ile Nizip caddesinin birleştiği köşeye kadar olan alanı kaplıyordu. Günümüze kadar farklı amaçlarla kullanılan binalar inşa edildi. 

HABER : Haber: Kinem Hazal Tanyeri

En az 10 karakter gerekli
Gönderdiğiniz yorum moderasyon ekibi tarafından incelendikten sonra yayınlanacaktır.


HIZLI YORUM YAP

Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. KVKK uyarıları ve detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.