Covid-19 salgını birçok meslek grubunu olumsuz etkilerken gazetecilik de bundan nasibini aldı. Pek çok medya kuruluşu, virüsün yayılımını engellemek amacıyla ofislerini kapatarak evden çalışma modeline geçti. Haber merkezlerinin söz konusu çalışma düzeni, sadece o medya kuruluşundaki gazetecileri değil, gazeteci adaylarını da olumsuz etkiledi. Mezun olmadan önce sahaya inip deneyim kazanmak amacıyla staj yapmak isteyen gazetecilik öğrencileri, ofislerin kapanmasıyla bu isteklerini gerçekleştiremez oldu.

 

Mağdur olan bazı gazetecilik öğrencileri ve Bianet Genel Yayın Yönetmeni Nazan Özcan ile mevcut durumun öğrencilerin kariyerleri açısından yarattığı etkileri konuştuk.

 

Staj, mevcut gazetecilik becerilerini olumlu etkiler

 

Bianet Genel Yayın Yönetmeni Özcan, “Pratikteki gazetecilik, okuldaki teorik eğitimden farklı” vurgusu yaparak öğrencilerin staj istemelerini “haklı bir arayış” olarak nitelendiriyor. Burada tek sorunun teoriye dayalı eğitimden kaynaklanmadığını düşünen Özcan, sözlerini şöyle sürdürüyor:

 

“Aslında bunu, sadece okullardaki eğitime ve hocalara bağlamamak lazım. Bunun, biraz da öğrencinin o işi yapmaya ne kadar hevesli ve istekli olduğuna da bağlı olduğunu düşünüyorum. Bazı öğrenciler çok dolu geliyor bazıları da bizi şaşkınlığa uğratacak kadar az donanımlı geliyor. Ama pratik, tabii ki bambaşka bir deneyim.”

 

Stajın, mevcut gazetecilik becerilerine etkisi konusunda Özcan, şu değerlendirmede bulunuyor:  

 

“Okulda, mesleğe dair çok şey öğretiliyor ama pratik olan kısma gelindiğinde haber yazmanın teorik eğitimle öğretilemeyeceğini staja gelen öğrencilerden görebiliyoruz. Stajyerler, pratikte yeterince hızlı olamayabiliyor. Bazen de haberi görürken dünya veya Türkiye gündemini kaçırabiliyorlar. Tabii ki bunlar düzelemeyecek şeyler değil. 2-3 aylık bir stajla öğrenciler bu eksikliklerini kapatıp gayet güzel şeyler yapabiliyorlar. Bu nedenle stajın, mevcut gazetecilik becerilerine olumlu etki yaptığını söyleyebilirim.”

 

Özcan, “Staj yapıp yapmamanız, gazetecilik kariyerinizde etkili olur ama belirleyici olmaz” diyerek sözlerini şöyle tamamladı:

 

“Evet, staj etkili olur ama staj yapmamanız sizin ileride kötü bir gazeteci olacağınız anlamına asla gelmez. Örneğin staj yaparken, staj yaptığınız yerdeki kıdemli muhabirler sizinle yeterince ilgilenmez ve yanlışlarınızı gösterip bunları düzeltmeniz konusunda yardımcı olmazsa gazeteciliğe dair bazı şeyleri eksik öğrenirsiniz. Tam tersi, üzerinize titrer, yanlışlarınız ve yapmanız gerekenleri sabırlı bir şekilde anlatırlarsa oradan çok şey öğrenirsiniz. Bu da sizin gazeteciliğinizi şekillendirebilir, gazeteciliğe yaklaşımız konusunda olumlu bir bakış açısı kazandırır. Ancak staj yapmadan da, kendi çabanızla doğru gazeteciliğin nasıl yapılması gerektiği konusunda bilgi sahibi olabilir ve kariyerinize yön verebilirsiniz.”

 

Deneyim kazanmak için staj yapmak istiyorlar

 

Galatasaray Üniversitesi İletişim Fakültesi öğrencisi Berzan Ataş ve Sakarya Üniversitesi İletişim Fakültesi son sınıf öğrencisi Cansever Avinç, deneyim kazanmak amacıyla staj yapmak istiyorlar.

Avinç, “Hocalarımız gerçekten ellerinden geleni yapsa da pratiğe dayalı bir tecrübemiz olamıyor. Dolayısıyla staj yapmayı istememin sebebi, okulda aldığım teorik eğitimi pratikle birleştirerek deneyim kazanmaktı. Ancak ne yazık ki koronavirüs salgını sebebiyle bu mümkün olmadı. Bunun kariyerime olumsuz bir etkisi olacağından korkuyorum” sözleriyle endişesini dile getiriyor.

 

Sakarya Üniversitesi İletişim Fakültesi’nden Mart 2020’de mezun olan Hasret Kılıç ise, Covid-19 salgını sebebiyle stajı yarım kalan bir öğrenci. Habertürk Gazetesi’nde staja başladığını bildiren Kılıç, “Okuldaki eğitimin yetersiz kaldığını düşündüğüm için staj yapmak istiyordum. Geçen Şubat ayında staja başladım ancak mart ayında virüs etkisini arttırınca evden çalışma modeline geçildi. Bu yüzden, keyifle çalıştığım stajım yarım kaldı” diye açıklıyor yaşadıklarını.

 

Staj yapamamak gazetecilik kariyerini olumsuz etkiler korkusu…

Stajın mevcut gazetecilik becerilerine ve uzun vadede gazetecilik kariyerlerine olumlu veya olumsuz nasıl etkisi olduğu sorumuzu yanıtlayan Ataş, stajın mesleği yapmada çok etkili olduğunu, bu nedenle staj yapamamaktan endişe duyduğunu belirterek şunlar söylüyor:

 

“Her şeyde olduğu gibi gazetecilikte de temel eğitim, çok önemli. Başlangıçta aldığınız eğitim ne kadar doyurucuysa gelecekte o kadar başarılı bir gazetecilik kariyeriniz olur. Staj sayesinde, henüz okulu bitirmeden mesleğe adım atıyor ve dolayısıyla tabii ki daha yetkin oluyoruz. Yaptığımız staj, bize mezuniyetten sonra büyük avantaj sağlıyor. Ben de en çok bu sebeple staj yapmak, sahanın içinde tecrübe edip kariyerimin başında o tozu yatarak kariyerimi sağlam inşa etmek istiyordum.

Geçen yaz staj yapmaya hazırlanıyordum ancak Covid-19, bunu imkânsız kıldı, ne yazık ki bu mümkün olmadı. Bunun da kariyerimi olumsuz etkilemesinden korkuyorum. Staj yapmadan da sektöre girmek istemiyorum ve ne yazık ki şu an için elimden bir şey gelmiyor.”

 

“Salgın, elimizi kolumuzu bağladı”

 

Birçok gazetecilik öğrencisinin stajın öneminin farkında olmadığını ancak stajın, gazeteciliklerini bir üst seviyeye taşıdığı ve mevcut becerilerini olumlu etkilediğini belirten Avinç, salgın nedeniyle staj yapamaz durumda olduğuna işaret edip sözlerini şöyle sürdürüyor:

 

“Açıkçası mağduriyetimiz büyük. Mezun olmadan ve işe girmeden önce staj yaparak meslek içinde karşılaşacağım olası durumlar karşısında nasıl reaksiyon vermem gerektiğini tecrübe etmek istiyordum.  ancak sanırım bu olmayacak. Salgın, elimizi kolumuzu bağladı. Bu bizim için çok kötü oldu.”

 

Staj yapamamasının gazetecilik kariyerini etkileyeceğini ve bu nedenle dezavantajlı olduklarını düşünen Avinç, şöyle devam ediyor:

 

“Zaten medya kuruluşları, sektördeki istihdam sorunu nedeniyle işe alım esnasında ince eleyip sık dokuyorlar. Şimdi mezuniyet sonrası işe girebilmemiz daha da zor. Yeni mezun ve deneyimsiz bir şekilde başvurunca işe alınmanız imkânsız. Ben de en çok deneyimsizliğimi üzerimden atmak, işe girerken bir avantaj sağlamak için staj yapmak istiyordum ama Covid-19 bunu imkânsız hale getirdi.”

 

Salgın nedeniyle staj yapamayanlara üzülüyor

Yaklaşık bir ay yapabildiği stajı yarım kalsa da önemli bazı tecrübeler edindiğini anlatan Sakarya Üniversitesi İletişim Fakültesi mezunu Kılıç ise, şunları aktarıyor:

 

“Staj yapmam mevcut mesleki becerilerim konusunda çok etkili oldu. Okulda anlatılanlarla meslekte uygulananlar arasında bir uçurum olduğunu gördüm. Bu sebeple staj, beni geliştirdi. Dolayısıyla olumlu bir etkisi olduğunu çok rahat bir şekilde söyleyebilirim. Covid-19 salgını nedeniyle isteseler de staj yapamayan arkadaşlarım için çok üzülüyorum. Muhtemelen mezuniyet sonrası ilk işlerinde sudan çıkmış balığa dönecekler.”

 

Bu arada yanlış bir haber kanalında staj yapmanın da gazetecilik kariyerlerini olumsuz etkileyebileceğine dikkat çeken Kılıç, bu konuda şu uyarıda bulunuyor:

 

“İş hayatıma atıldığımda etkisi olsun, referans olabilecek birileriyle tanışayım, işi öğreneyim diye başladığım işte hiç de öyle olmadığını da tanık oldum. Stajyerlere ‘Eğitelim, işi tam öğrensin de kendine bu sektörde yer bulsun’ gözüyle bakılmadığını fark ettiğimde çok üzüldüm. İşe doğru yerde başlamak çok önemli. Yanlış yer, tüm kariyerinizi etkileyebilir.”

HABER : ALİ SAFA KORKUT / DİYARBAKIR