Kader Kaplan
Yapay zekanın sanat dünyasına katkıları her geçen gün artarken, fotoğrafçılık da bu teknolojik ilerlemelerden nasibini aldı. Dijital medya ve yapay zeka eğitmeni Sinem Saka ve fotoğrafçı Mustafa Düzenli, yapay zeka ile oluşturulan fotoğrafların sanatsal değeri, fotoğrafçılığın geleceği ve muhtemel etkilerini 9. Köy’e anlattı.
Sinem Saka, yapay zeka araçları kullanarak görsel üretim sürecine dair bilgi verdi. Saka, yaklaşık iki yıldır bu teknolojiyi kullanarak yaratıcı projelere imza attığını söyledi. İlk başlarda, görsellerde istediği sonuçları elde edebilmek için prompt yazımındaki detaylarla oynadığını söyledi. Yaklaşık altı aylık denemeler sonucunda; seriler, haber görselleri, illüstrasyonlar, logolar ve grafik tasarım ürettiğini belirten Sinem Saka, “Midjourney, Dalle, Leonardo ve Adobe Firefly gibi araçlarla 10 bini aşkın görsel ürettik” dedi.
Sanatsal değer ve estetik özellikleri de değerlendiren Saka, bir görsele sanatsal değeri vermenin izleyiciye bağlı olduğunu belirtti. Görselin güzelliğinden çok anlamına odaklandığını, örneğin; yaşlı kadın görselinin şeffaflık kavramını yansıttığını ve İzmir’de bir kürasyona dahil edildiğini vurguladı. Saka, “Hiper gerçekçi olarak oluşturduğumuz içerikler detaylı bakıldığında gerçek olmadığı halde inandırıcı bulundu. Yapay zeka ile üretilen görseller taklit şeklinde değil ama hibrit bir üretim türü olarak değerlendirilmeli” dedi.
Geleneksel fotoğrafçılıkla kıyaslandığında yapay zeka ile üretilen fotoğrafların sunduğu yeniliklere değinen Saka şunları söyledi:
“Teknoloji bazı konuları daha az rahatsız edici şekilde ele almamızı sağlıyor. Örneğin, barınakta acı çeken bir köpeği fotoğraflamak zor olabilir ancak doğru promptlar ile bu tür görseller daha dikkat çekici ve rahatsızlık vermeden üretilebilir. Geleneksel fotoğrafçılık bir sanat dalı olarak asla kaybolmaz. Teknoloji, kullanıcılara üretkenliği artırarak zaman kazandıracaktır.”
Fotoğrafçı Mustafa Düzenli de yapay zeka ile oluşturulan fotoğrafların sanatsal değeri hakkında şunları söyledi:
“Yapay zeka ile oluşturulan fotoğraflar teknolojinin sanat dünyasına kattığı yeni bir boyut olarak görülmeli. Sanatın değerini belirleyen unsurlar arasında özgünlük, yaratıcılık ve izleyiciye sunduğu duygusal deneyim yer alır. Bu nedenle yapay zeka fotoğrafları da sanatsal değer taşıyabilir. Ancak orijinal fotoğrafların değerini belirleyen unsurlar farklıdır. Gerçek anların dokusu ve yaşanmışlık gibi unsurlar orijinal fotoğrafların benzersizliğini artırır. Yapay zeka fotoğrafları sanatsal bir araç olarak kullanılabilir ama hiçbir zaman insan elinden çıkmış gerçek bir fotoğrafın yerini tam anlamıyla alamaz.“
Yapay zeka teknolojilerinin fotoğrafçılığın geleceğini nasıl şekillendireceği konusuna da değinen Düzenli, “Katkısının olacağı kesin bu fotoğrafçılar işsiz kalacak demek değildir” dedi. Fotoğraf Sanatçısı Mustafa Düzenli bu konudaki kaygılara şöyle yanıt verdi:
“Yapay zeka destekli yazılımlar fotoğraf düzenleme ve iyileştirme süreçlerini daha hızlı ve etkili hale getiriyor. Bu sayede fotoğrafçılar daha kaliteli ve yaratıcı işler üretebilirken zamandan tasarruf edebilirler. Ayrıca sahne tanıma, otomatik kompozisyon ve ışık ayarlama gibi konularda da büyük ilerlemeler sağlanıyor. Fotoğrafçılığın geleceğinde yapay zekanın büyük bir rol oynayacağı kesin. Ancak bu fotoğrafçıların işsiz kalacağı anlamına gelmiyor; aksine onların yaratıcılıklarını daha da artıracak.“
Yapay zeka ile oluşturulmuş bir fotoğrafın nasıl ayırt edilebileceğine dair ipuçları veren Düzenli, “Fotoğrafta anormallikler veya doğal olmayan detaylar olup olmadığını incelemek önemlidir. Örneğin bir insanın parmak sayısının fazla olması veya gölgelerin güneş açısına uygun olmaması gibi detaylar yapay zekanın izlerini taşır. Ayrıca fotoğrafın EXIF bilgilerini kontrol etmek de bir diğer yöntemdir. Bu bilgiler olmadığında fotoğrafın yapay olma ihtimali artar” dedi. Hataların henüz sistemin mükemmel halini almamasına bağlayan sanatçı eksiklerin zamanla giderileceğini de ekledi.
Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. KVKK uyarıları ve detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.