Dezenformasyon yasasında verilen ilk mahkûmiyet kararı Yargıtay’dan döndü

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Hakan Okay / Kapak Fotoğrafı: DepoPhotos

Bitlis’in Tatvan ilçesinde 14 Aralık 2022’de bir cinsel taciz iddiasını haber yapan Bitlis Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Sinan Aygül, Türk Ceza Kanunu (TCK)’nun 217’nci Maddesinde düzenlenen ve kamuoyunda “Sansür Yasası” olarak bilinen yasayla “Yanıltıcı bilgiyi alenen yaymak” iddiasıyla gözaltına alınarak tutuklandı. 10 gün tutuklu kaldıktan sonra 22 Aralık’ta tahliye edilen gazeteci Aygül hakkında açılan dava sonucunda 28 Şubat 2023’te 10 ay hapis cezası verildi. Aygül’ün avukatlarının itirazı üzerine dosyayı değerlendiren Van Bölge Adliye Mahkemesi cezanın onanması kararı verdi. Yargıtay’a yapılan itiraz üzerine Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı cezanın yasaya ve usule uygun olduğu gerekçesiyle onanmasını talep eden tebliğname düzenledi. 29 Şubat 2023’te gazeteci Aygül’ün avukatı Diyar Orak’ın yaptığı itirazı değerlendiren Yargıtay 8. Ceza Dairesi verilen kararı oy birliği ile bozdu.

“Haber verme hakkını kullandı, suç işleme kastı yok”

Kararında TCK 217/A’nın oluşması için gereken şartlara dikkat çeken Yargıtay, “Sanığın bir gazeteci olarak haber verme hakkını kullandığı ve suç işleme kastı ile hareket etmediği anlaşıldığından, sanığın eyleminin 5237 sayılı kanunun 217/A maddesinde düzenlenen halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma suçunun unsurlarını oluşturmayacağı gözetilmeden beraati yerine yazılı şekilde mahkûmiyetine karar verilmesi nedeniyle, kurulan hüküm isabetli bulunmamıştır” dedi.

Sinan Aygül

“Hiç olmaması gereken bir yasaydı”

Yargıtay’ın kararını değerlendiren gazeteci Sinan Aygül, Dezenformasyon Yasası’nın yanlış bir düzenleme olduğunu belirtti ve mahkemelerce bir daha zorlanarak uygulanmaması temennisinde bulundu. Düzenlemenin başından beri sorunlu bir yasa olduğunu anlatmaya çalıştıklarını kaydeden Aygül, “Bu yasa başından beri sorunlu bir yasaydı. Zorlama bir şekilde tutuklanıp cezalandırıldım. Mahkemede sivil itaatsizlik yaptım, konuşmadım. Hiçbir savunma yapmadım, susma hakkımı kullanmadım, sadece sustum. Savunma yapmamama rağmen ceza verildi. İstinaf çok kısa sürede onayladı. Yargıtay süreci neredeyse dünyadaki bütün ciddi uluslararası meslek kuruluşları tarafından takip edildi. Yargıtay’a bu konuda görüş sunuldu. Yargıtay olması gerektiği gibi olmasa da olumlu bir karar verdi. Şimdi dosya yeniden Van Bölge Adliye Mahkemesine gönderildi. Dosyanın duruşması Van Bölge Adliye Mahkemesi 2. Ceza Dairesinde 25 Eylül 2024’te görülecek. Hiç olmaması gereken bir yasaydı, umarım mahkemelerce bir daha zorlanarak uygulanmaz” diye konuştu.

Av. Diyar Orak

“Karar sevindirici ve umut verici”

Sinan Aygül’ün Avukatı Diyar Orak da yasa kapsamında ilk tutuklama ve mahkûmiyet kararının müvekkili Sinan Aygül’e verildiğine dikkat çekti. Kararın sevindirici ve umut verici olduğunu ifade eden Orak şöyle konuştu; “Bilindiği üzere kamuoyunda Dezenformasyon Yasası olarak bilinen TCK 217/A maddesinden ilk soruşturma, ilk tutuklama ve ilk mahkûmiyet kararı müvekkilimiz Sinan Aygül hakkında verilmişti. Hem soruşturma aşamasında hem de yerel mahkemede ısrarla kanun maddesinin müvekkilimiz aleyhine geniş yorumlandığını ve bu yaklaşımın hukuki olmadığını ifade etmeye çalışmıştık. Ancak tüm çabalarımıza rağmen yerel mahkeme mahkûmiyet kararı vermişti. Verilen karar müvekkil hakkında oluşturulan önyargının bir sonucuydu. Yargıtay 8’inci Ceza Dairesi verdiği karar ile tüm bu ihlallerin önüne geçmiş oldu. Özellikle gazeteciler aleyhine yorumlamaya oldukça müsait olan ve bir anlamda gazetecilerin kıskaca alınmasına imkân veren kanun maddesiyle ilgili Yargıtay tarafından bu şekilde bir karar verilmesi hem sevindirici hem de umut vericidir.”

Av. Emine Özhasar

“Bozma kararı yerinde ama gerekçesi zayıf”

Dezenformasyon Yasası ve Gazeteci Aygül ile ilgili kararı değerlendiren Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği (MLSA) Hukuk Birimi Koordinatörü Av. Emine Özhasar ise Yargıtay’ın bozma kararının yerinde bir karar olduğunu ancak bozma gerekçesinin zayıf olduğunu ifade etti.

Sinan Aygül dosyasının 217/A ile yapılan ilk yargılama olması nedeniyle önemli olduğunu kaydeden Av. Özhasar şöyle konuştu:

“Hukuki olarak her açıdan problemli olan 217/A maddesinin teoride ifade özgürlüğünü kısıtlayıcı bir yerden kullanılacağı tahmin ediliyordu. Bu bağlamda bunun somutlaşmış ilk örneğini Sinan Aygül dosyasında gördük. TCK 217/A belirsiz, öngörülemez, keyfi uygulamalara çok açık, hukuki belirlilik ilkesi ile uyuşmayan bir madde. Aynı zamanda TCK 217 ile doğrudan hürriyeti bağlayıcı ceza öngörülmesi ile Anayasa ve tarafı olduğumuz uluslararası sözleşmelere aykırı. Sinan Aygül dosyasında yapılan yargılama neticesinde yerel mahkeme 10 ay hapis cezası verdi. Ardından dosya istinafa taşındı ve istinaf verilen cezayı onadı. Nihayet Yargıtay verilen kararı bozdu. Yargıtay’ın bozma kararı somut olay özelinde iyi olsa da kararın gerekçesi zayıf. Nitekim Yargıtay, kararında Aygül’ün ‘paylaşımının gerçeğe aykırı olduğunu öğrenir öğrenmez paylaşımını kaldırmasına ve düzeltme mesajları atmasına yönelik eylemleri ve kullandığı ifadeler bir bütün olarak dikkate alındığında, sırf halk arasında endişe, korku veya panik yaratmak saikiyle hareket etmediği’ şeklinde değerlendirme yaparak dosyayı bozdu. Kararın devamında gazetecinin haber verme hakkından kısaca bahsedilmiş. Ancak dosyada yapılan savunmalar kapsamında ifade ettiğimiz üzere yapılan paylaşım ifade özgürlüğü ve eleştiri hakkı kapsamında değerlendirilmemiştir. Diğer bir değişle Yargıtay, ifade özgürlüğünün demokratik bir ülke için olmazsa olmaz olmasından, yapılan paylaşımın ifade özgürlüğü kapsamında olup suç unsuru bulunmadığından bahsetmemiştir. Sonuç olarak Yargıtay’ın bozma kararı yerinde olsa da, bozma gerekçesi zayıftır.“