Haber: Ahmet Çağatay Bayraktar / Kapak Fotoğrafı: Depophotos – Abdurrahman Antakyalı
6 Şubat’ta yaşanan depremlerin ardından enkazdan sağ olarak kurtarılan, ancak hayatlarına bedensel engelli olarak devam edecek olan yüzlerce yurttaş var. Cumhurbaşkanı Erdoğan 29 Mart’ta yaptığı açıklamada yaklaşık 850 vatandaşın depremler sonrasında engelli kaldığını açıklamıştı. Türkiye Sakatlar Derneği, Türkiye’de 11 milyon civarında engelli yurttaş olduğunu kaydediyor. Kahramanmaraş merkezli yaşanan depremin ardından engelli yurttaşların sosyal ve gündelik yaşama tekrar uyum sağlaması ve psikolojik rehabilitasyonunun sağlanması için yapılması gerekenleri Türkiye Sakatlar Derneği Genel Başkanı Şükrü Boyraz ve Türkiye Psikiyatri Derneği’nden Doç. Dr. Münevver Hacıoğlu Yıldırım anlattı.
Hatalar kabul etme sürecini zorlaştırıyor
Depremin yarattığı yıkımın ve yakın kayıplarının başlı başlına bir travma nedeni olduğunu söyleyen Doç. Dr. Münevver Hacıoğlu Yıldırım, “Zaten baş edilmesi zor olan bu durumların yanında bedensel kayıpların da yaşanması, bedensel kayıp yaşamadan yaralananlara göre oldukça ağır bir travma ortaya çıkarıyor. Çünkü bireyin gelecek yaşantısını da etkileyen bir durum söz konusu. Hem travma hem yaslarda öncelikle olayı kabul etme süreci yaşanır. Bu da ideal koşullarda olur. Yani bedensel kayıp, insan kaynaklı hatalar sonucunda yaşanmasaydı biraz daha kabul edilebilir bir durum söz konusu olurdu. Çünkü ölüm ve yaralanma sayılarının bu kadar fazla olmasındaki temel sebebin depreme dayanıksız evler olduğunu biliyoruz. Fakat yıkımın ve kaybın çok büyük olması, bireylerde uzuv kaybının yarattığı travmanın etkisini artırıyor” dedi. Uzuv kaybı yaşayan kişilerin psikolojik iyileşme sürecini anlatan Yıldırım, “Birey sırasıyla yaşadıklarını tanımlamaya sonrasında yaşadıklarını kabul etmeye başlar. 6 Şubat’tan bu zamana kadar uzun bir süre geçti gibi görünse de hala hastanede tedavisi devam eden kişiler olduğu için uzuv kaybı durumlarına karşı bireylerin sosyal yaşama uyum sağlaması psikolojik destek ile mümkün. Ama her birey için travmaların yaratacağı olumsuz durumun kalıcı olup olmadığı da değişkenlik gösterir” şeklinde konuştu.
“Depremden önceki yaşam sağlanmalı”
Türkiye’de engellilere yönelik mevcut politikaların yetersizliğine vurgu yapan Türkiye Sakatlar Derneği Genel Başkanı Şükrü Boyraz, “Açıklanan resmi verilerden daha çok yurttaşın engelli kaldığını tahmin ediyoruz. Çünkü depremin yaşandığı il sayısı, buradaki nüfus ve yıkımın oranı ortada. Türkiye’de engelli yurttaşlara yönelik hayatlarını kolaylaştırıcı uygulamalar çok eksik. Engelliler hayata karışamıyor, sosyal yaşam içinde varlıklarını gösteremiyor. Durum böyleyken depremler sonucu engelli olan yurttaşların depremden önceki yaşamlarını devam ettirmelerinin sağlanması gerekir” dedi.
“Devlet sadece 5 bin lira karşılıyor”
Sağlık güvencesi bakımından engelli bireylerin ihtiyaçlarına değinen Boyraz, “Örneğin temel seviyede bir bacak protezi en az 70 bin lira. Fakat sigorta bunun 5 bin lirasını karşılıyor. Fiyatların bu ölçüde yüksek olmasındaki temel sebep protez malzemelerinin başta Almanya olmak üzere yurt dışından gelmesi. Yaşanan ekonomik koşullar, dövizin hızlı yükselişi de engellilerin protezlere erişimini kısıtlıyor. Halbuki bu protezler sayesinde uzvunu kaybeden yurttaşlar, deprem öncesindeki hayatlarına biraz daha yakın olabilir, işlerine devam edebilir ve sosyal yaşama karışabilir. Fakat var olan politikalar engellilerin üretmesine ve eşit bir yurttaş olarak yaşamasından çok engellileri birilerine muhtaç kişiler haline getiriyor” şeklinde konuştu.
Kaynak: 24 Saat Gazetesi
Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. KVKK uyarıları ve detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.