10 Şubat 2025 Pazartesi
Marta Sömek
Süryani halkının anadillerinde Mardin ve çevre illere bağlı Zaz (İzbırak) Mahallesi’ndeki, yaklaşık bin 500 yıllık tarihi olduğu bilinen Meryem Ana Süryani Kilisesi yeniden ibadete açıldı. 1960’larda onarılan kilise, 80’lerdeki zorunlu göç politikaları ile köy tamamen boşaltıldığında yeniden zarar görerek kullanılamaz hale gelmişti. Süryani papazı Şemun Kurt, “Topraklarımızda yeniden yaşamın kurulması için daha önemli adımlar atmaya devam edeceğiz” dedi.
Son yıllarda Süryani halkının topraklarına yaptığı geri dönüşler ile Meryem Ana Süryani Kilisesi, halkın imkanlarıyla yeniden onarılarak kullanıma hazır hale getirildi. Kısa süre içerisinde ise Zaz’da yaklaşık 20 yeni ev inşa edildi. Restorasyon çalışmalarının yaklaşık iki yıl sürdüğü kilise, Süryani cemaatinde yeniden bir umut ve sevinç doğurdu. İstanbul Süryani Ortodoks Kilisesi’nde görevli 68 yaşındaki Horiepiskopos Hanna Aykurt’un 19 Temmuz günü sabah saatlerinde İstanbul’dan dönerek yerleştiği memleketi Zaz’da, evinin damını onardığı esnada düşerek yaşamını yitirmesi ise hüzün yarattı.
Süryani kilisesinin 22 Eylül’de yeniden ibadete açılış törenine, dünyanın farklı ülkelerinden Süryaniler katıldı. Süryani sivil toplum kuruluşları ve siyasetçiler de katılımcılar arasında yer aldı.
Kilise ayinini Turabdin (Mardin) ve Mor Gabriel Manastırı Metropoliti Mor Timotheos Samuel Aktaş yönetti. Yine ayine Avrupa ülkelerinden Zazlı üç abuna (papaz) geldi; bölgede bulunan tüm abunalar da ayine katıldı.
Almanya’dan ayine gelen Zazlı Şemun Kurt, 9. Köy’e konuştu.
1999 yılında ruhani rütbeliğini aldığını ve 30 yıldan fazladır abuna olduğunu paylaşan Kurt, “Yaz aylarında vakit ve imkanım oldukça topraklarımız Turabdin’e geliyorum. Ancak abuna olarak sorumluluklarım olduğu için çok kısa kalıp dönüyorum. Bu yolculuklarımda çocuklarımı da mutlaka Turabdin’e götürüyorum” dedi.
Kilisenin onarımından memnuniyet duyduklarını belirten Kurt, Zaz’daki Mor Dimet Kilisesi’nin de 2021’den itibaren ibadete açıldığını anımsattı. Kurt, kilise restorasyonları için ise destek istedi:
“Biz Süryaniler kendi imkanlarımızla bayağı para döktük oralara. Fakat bir kiliseyi onarmak, inşa etmekten daha masraflı ve külfetli. Bu kolay bir şey değil. Keşke köylerde yaşam için de bir değişim yaratılabilse. Öncelikle topraklarımızda yaşam kurulmalı. Elektrik santrali gibi mesela.“
Mardin bölgesindeki Süryani sayısının azaldığını kaydeden Kurt, “Bizler Türk vatandaşı olarak haklarımıza sahip çıkacağız. İnşallah kilisemiz gibi nicelerinin de devamı gelecek. Gereken adımlar atılacak. Topraklarımızda yeniden yaşamın kurulması için daha önemli adımlar atmaya devam edeceğiz” görüşünü dile getirdi.
Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. KVKK uyarıları ve detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.