Artan maliyetler kentsel dönüşümü durdurdu, depremi unutturdu

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

ANKARA- Türk lirasındaki değer kaybı kentsel dönüşümü de vurdu. Dövize endeksli demir, çimento, tuğla, kereste gibi temel inşaat malzemelerinde fiyat artışı görülmemiş düzeye ulaşırken yatırımcı da güvenli gördüğü gayrimenkule yöneldi. Bunun sonucunda konut fiyatları ve kiralar beklenmedik biçimde artınca kentsel dönüşüm durma noktasına geldi. Uzmanlar, kurdaki dalgalanmanın dolaylı etkisinin depremle ortaya çıkabileceği uyarısında bulundu.

9. Köy’ün sorularını yanıtlayan İnşaat Mühendisleri Odası Riskli Yapılar ve Kentsel Dönüşüm Kurulu Başkanı Erdoğan Balcıoğlu, kentsel dönüşüm kültürünün maliyetle ilişkisine vurgu yaptı. İthalata dayalı hammaddede tedariğini hatırlatan Balcıoğlu, “Artan inşaat maliyetleri nedeniyle kentsel dönüşüm belli bir süre duraklamaya girecektir” dedi. Kentsel dönüşümde devletin verdiği kira ve taşıma yardımlarının yeterli olmadığını ve yurttaşın zor durumda olduğunu ifade eden Balcıoğlu, Türkiye’nin depreme hazırlıklı olmadığını ve pek çok kişinin çaresizlikten dolayı depreme dayanıksız evlerde oturmaya devam ettiğini söyledi.

18 milyon 500 bin riskli yapı dönüşemiyor

Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı Tezcan Karakuş Candan da 9. Köy’ün sorularını yanıtlarken, “18 milyon 500 bin yaklaşık riskli yapıdan bahsediliyor. Bu tür krizler şunu getiriyor. Hem fiyatların yüksekliği bu tür çalışmaların sonlanması anlamına geliyor. Hizmetlerin kaliteli yürütülememesi anlamına geliyor” dedi. Candan, inşaat maliyetinin barınma sorununu da beraberinde getirdiğini belirtti ve ekledi: “Ekonomik krizle birlikte müdahale edilmesi gereken riski yapılara bile müdahale edilmediği için bu durum, buralarda yaşayan insanlar açısından çok büyük bir tehdit oluşturuyor. Sonuçta biz deprem kuşağıyız. Depremin ne zaman olup olmayacağını bilmiyoruz. Bunların ciddi envanterlerinin bile çıkmadığı bir süreçte bu krizin bir parçası olarak kentsel dönüşüm süreçlerinde daha doğrusu riskli alanlardaki bu uygulamaların duruyor olması bile sıkıntı.”

Krizin yeni yapı inşaatlarını engellediği ve bu durumun mağduriyetler sürecini ortaya çıkaracağı uyarısında bulunan Tezcan Karakuş Candan şunları söyledi: “Bu bizim sektörümüzü de alt üst eden bir süreç. İnşaat sektörü deyip geçmemek lazım tek başına. Çünkü çok fazla sektörü bir arada koordine ediyor. Hem emek açısından hem malzeme açısından üretim açısından, planlama, projelendirme açısından da bir dolu alanı finanse ettiği için bu şeylerin artışı bir krize neden oluyor. Ofisler kapanıyor, müteahhitler daha az girdiyle bir şey üretmeye çalışıyor. Bunların birçoğu bölgemizde yaşıyoruz. Sadece Ankara’da değil. Ankara’ya bağlı birçok bölge var. Oralarda da benzer konular yaşanıyor. Dolayısıyla ekonomik krizin sonuçlarından bir tanesi.”

Acil dönüşmesi gereken 6 milyon 700 bini aşkın riskli konut var

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum geçtiğimiz günlerde Türkiye’de yaklaşık 28 milyon bağımsız bölümün 6,7 milyonunun riskli olduğunu ve bu yapıların kentsel dönüşüm kapsamında acilen dönüştürülmesi gerektiğini açıkladı.

Ankara Kent Konseyi Başkan Yardımcısı, şehir plancısı Prof. Dr. Savaş Zafer Şahin deprem riski için, hem İstanbul’un hem kırsal bölgelerin ciddi bir sorun merkezi olduğunu söyledi. Depreme dayanıksız yapıların büyük bir kısmının İstanbul’da olduğunu ayrıca kırsal alanlarda depreme dayanıksız, derme çatma, kerpiç yapıların bulunduğunu hatırlattı. Bu yapıların bir seferberlikle dönüştürülmesi ve afetlere karşı dayanıklı hale getirilmesi gerektiğini vurgulayan Şahin, konut fiyatlarında artışı hatırlatarak “O kadar büyük paraları alıp da şu an bir konuta yatırmak isteyen, yatırabilecek durumda olan insan sayısı çok az” dedi. Şahin, deprem ve diğer doğal afetlere dayanıklılık açısından plansız konutları kentsel dönüşüme sokarken bu fiyat artışlarının büyük maliyetler olarak ortaya çıkacağını söyledi. Şahin, Türkiye’nin konut ve barınma hakkı temelli bir politikaya geçmesi gerektiğini savundu.

“Türkiye hiçbir şekilde depreme hazır değil, bu iş basite alınıyor” diyen İnşaat Mühendisi Mehmet Cahit Ababay, gerek genel bütçeden gerekse belediye bütçelerinden depreme dayanıklı yapı bütçesine katkı yapılması gerektiğini belirtti. Ababay, “İnşaat maliyetini aşağı düşürmek kalitenin de düşmesine sebep oluyor” dedi ve “Taşıyıcı sistemlerin yapılması aşamasında en küçük ödün vermeyecek bir sitem geliştirilmeli gerekirse kayda alınmalı” diye ekledi.

İnşaatta temel malzeme maliyeti

İnşaat müh. Mehmet Cahit Ababay, inşaatta temel malzeme fiyatı artışını tabloya döktü.

Ababay’ın hali hazırda yürüttüğü inşaat projeleri için hazırladığı maliyet tablosuna göre inşaat demirinin fiyatı iki yılda yüzde 359,3 oranında artış gösterdi. Çimentoda iki yıllık artış yüzde 235’i aşarken, tuğlada artış yüzde 154,5 oldu. Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre de eylül 2021’de inşaat maliyet endeksi yıllık yüzde 39,5 artış gösterdi.

HABER : Deniz Dalgıç